Lý thuyết Bài 12. Vị trí và tầm quan trọng của Biển Đông SVIP

1. Vị trí của Biển Đông

- Biển Đông nằm ở rìa phía tây của Thái Bình Dương, kéo dài khoảng 1.900 hải lý từ 3°N đến 26°B, với chiều rộng lớn nhất là 600 hải lý từ 100°Đ đến 121°Đ.

- Đây là một trong những biển lớn nhất thế giới với diện tích hơn 3,447 triệu km².

- Biển Đông kéo dài từ bờ biển Việt Nam ở phía tây đến các đảo như Lu-dông, Pa-lau-oan (Phi-lip-pin), Bô-nê-ô (In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Bru-nây) ở phía đông và từ bờ biển Trung Quốc ở phía bắc đến các đảo của In-đô-nê-xi-a ở phía nam.

2. Tầm quan trọng chiến lược của Biển Đông

a. Tuyến giao thông đường biển huyết mạch

- Biển Đông là tuyến giao thông quan trọng nối liền Thái Bình Dương với Ấn Độ Dương, và châu Á với châu Âu, Trung Đông.

- Trong quá khứ, Biển Đông là tuyến đường thiết yếu cho giao thương và di cư giữa Ấn Độ và Trung Quốc, bên cạnh đó là một phần quan trọng của Con đường Tơ Lụa trên biển, kết nối phương Đông với phương Tây.

- Ngày nay, Biển Đông là tuyến hàng hải quốc tế nhộn nhịp thứ hai thế giới về lượng hàng hoá vận chuyển hàng năm.

- Biển Đông có những eo biển quan trọng như eo biển Ma-lắc-ca, Xun-đa, Lôm-bốc, giúp tiết kiệm chi phí vận tải và giảm rủi ro cho các quốc gia.

Hình 1. Eo biển Ma-lắc-ca

b. Vị trí chiến lược về kinh tế và chính trị

- Về kinh tế:

+ Biển Đông là cửa ngõ giao thương quốc tế của các quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, In-đô-nê-xi-a, Xin-ga-po, Việt Nam, và nhiều nước khác trong khu vực Đông Nam Á và Đông Bắc Á.

+ Khoảng hơn 90% vận tải thương mại toàn cầu diễn ra bằng đường biển, và 45% trong số đó đi qua Biển Đông.

Hình 2. Cảng Hồng Kông (Trung Quốc)

- Về chính trị và an ninh:

+ Biển Đông không chỉ là địa bàn cạnh tranh của các cường quốc mà còn là nơi giao thoa các nền văn hóa lớn. => Tranh chấp chủ quyền ở đây luôn phức tạp và kéo dài.

+ An ninh Biển Đông ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích chính trị và an ninh của các quốc gia trong khu vực, đặc biệt là Việt Nam.

c. Nguồn tài nguyên thiên nhiên biển

- Biển Đông là vùng biển phong phú với tài nguyên sinh vật và khoáng sản.

- Tài nguyên sinh vật bao gồm hàng trăm loài động vật và thực vật như cá, tôm, mực, hải sâm, rong biển, tảo biển, và rau câu.

- Biển Đông còn chứa các khoáng sản quý giá, đặc biệt là dầu mỏ và khí tự nhiên, cùng các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng gió và thủy triều.

Hình 3. Giàn khoan Rạng Đông

2. Tầm quan trọng chiến lược của các đảo và quần đảo ở Biển Đông

- Việt Nam sở hữu nhiều đảo và quần đảo quan trọng ở Biển Đông, bao gồm quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, nằm trong vùng biển Việt Nam rộng hơn 1 triệu km².

a. Vị trí của các đảo và quần đảo của Việt Nam

- Các đảo lớn như Cô Tô, Cát Bà, Cù Lao Chàm và các đảo ven bờ như Bạch Long Vĩ đều có tầm quan trọng lớn đối với kinh tế và an ninh quốc gia.

- Quần đảo Hoàng Sa nằm cách Đà Nẵng khoảng 170 hải lý về phía đông, và quần đảo Trường Sa cách Hoàng Sa hơn 200 hải lý về phía đông nam.

b. Tầm quan trọng chiến lược của các đảo và quần đảo Việt Nam

- Các đảo và quần đảo của Việt Nam, đặc biệt là Hoàng Sa và Trường Sa, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, bảo vệ an ninh vùng biển và đảm bảo chủ quyền quốc gia.

- Các đảo này là cơ sở phát triển các ngành như vận tải biển, khai thác dầu khí, đóng tàu, nuôi trồng thuỷ sản, và du lịch.

- Quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa có vị trí chiến lược trong việc xây dựng các trạm thông tin và tiếp nhiên liệu, phục vụ các tuyến hàng hải quốc tế giữa Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương.

- Các đảo này tạo thành hệ thống phòng thủ vững chắc để bảo vệ đất liền, góp phần đảm bảo an ninh quốc gia.

Hình 4. Đảo Trường Sa Lớn thuộc quần đảo Trường Sa (Khánh Hòa, Việt Nam)