Khái niệm về tiến hóa và các hình thức chọn lọc SVIP

1. Khái niệm tiến hóa

Trình bày khái niệm tiến hóa

- Loài ngựa hiện đại được tiến hóa từ một dạng tổ tiên trong khoảng 55 triệu năm.

- Quá trình tiến hóa diễn ra bao gồm sự biến đổi về nhiều đặc điểm trên cơ thể.

→ Ngựa hiện đại có khả năng chạy và tránh được sự săn đuổi của kẻ thù.

Sự biến đổi xương chi của ngựa trong quá trình phát sinh và tiến hóa

2. Chọn lọc nhân tạo

Trình bày khái niệm chọn lọc nhân tạo

- Chọn lọc nhân tạo là quá trình con người chủ động làm biến đổi các giống vật nuôi, cây trồng qua rất nhiều thế hệ bằng cách chọn lọc và nhân giống các cá thể mang những đặc tính mong muốn.

Ví dụ: Trên thế giới có khoảng 350 giống chó, Việt Nam có khoảng 600 giống lúa.

Tìm hiểu một số bằng chứng của quá trình chọn lọc do con người tiến hành ở vật nuôi và cây trồng

- Trong một quần thể vật nuôi hoặc cây trồng, sự xuất hiện của các biến dị có thể có lợi hoặc có hại cho con người.

→ Trong trồng trọt, chăn nuôi, con người đã tiến hành đào thải các cá thể mang biến dị có hại hoặc không có lợi; tích lũy những biến dị có lợi phù hợp với mục đích của con người.

- Sự chọn lọc tiến hành trên cùng một đối tượng vật nuôi hoặc cây trồng theo nhiều hướng khác nhau sẽ tạo ra nhiều giống mang các đặc điểm khác nhau từ một vài dạng ban đầu.

Chọn lọc do con người tiến hành ở một số giống chó

Chọn lọc do con người tiến hành ở một số giống cải

- Sự thay đổi nhu cầu của con người qua từng thời kì sẽ quyết định sự biến đổi, phát triển hay diệt vong của một giống nào đó.

3. Chọn lọc tự nhiên

Trình bày khái niệm chọn lọc tự nhiên

- Chọn lọc tự nhiên là quá trình phân hóa về khả năng sống sót và khả năng sinh sản của các cá thể mang các đặc điểm khác nhau trong quần thể.

Ví dụ: Ở côn trùng, cá thể có khả năng kháng thuốc trừ sâu sẽ có tỉ lệ sống sót cao hơn cá thể không có khả năng này. → Các cá thể có sức đề kháng cao sẽ dần thay thế các cá thể có sức đề kháng kém.

Tìm hiểu quá trình chọn lọc tự nhiên

Quá trình hình thành đặc điểm màu sắc cánh bướm nhờ chọn lọc tự nhiên

Tìm hiểu vai trò của chọn lọc tự nhiên

- Chọn lọc tự nhiên là nhân tố đóng vai trò quan trọng trong sự tiến hóa của các loài sinh vật trong tự nhiên.

Ví dụ: Bọ ngựa hoa lan và bọ ngựa lá có quan hệ họ hàng với nhau nhưng lại có màu sắc và hình dạng rất khác nhau là do chúng đã tiến hóa để thích nghi với các điều kiện môi trường sống khác nhau nhằm lẩn trốn kẻ thù, tìm kiếm thức ăn,…

Bọ ngựa hoa lan

Bọ ngựa lá

- Dưới tác động của chọn lọc tự nhiên, các biến dị có lợi xuất hiện ở một số cá thể được tích lũy dần qua các thế hệ.

→ Hình thành các đặc điểm thích nghi của loài, đảm bảo cho sự thích nghi của sinh vật với những điều kiện môi trường khác nhau.

→ Hình thành loài mới.

Ví dụ: Mỗi loài thực vật thích nghi với những hình thức thụ phấn khác nhau nhưng đều có vai trò giúp cho thực vật sinh sản và duy trì nòi giống.

1. Tiến hóa sinh học là quá trình thay đổi đặc tính di truyền của quần thể sinh vật qua các thế hệ nối tiếp nhau theo thời gian.

2. Chọn lọc nhân tạo là quá trình con người chủ động làm biến đổi các giống vật nuôi, cây trồng qua rất nhiều thế hệ bằng cách chọn lọc và nhân giống các cá thể mang những đặc tính mong muốn.

3. Chọn lọc nhân tạo đã tạo ra sự đa dạng và thích nghi của các loài vật nuôi và cây trồng từ vài dạng hoang dại ban đầu.

4. Chọn lọc tự nhiên là quá trình phân hóa về khả năng sống sót và khả năng sinh sản của các cá thể mang các đặc điểm khác nhau trong quần thể.

5. Chọn lọc tự nhiên dựa trên cơ sở đặc tính biến dị và di truyền của sinh vật, gồm hai quá trình song song là đào thải các biến dị bất lợi và tích lũy các biến dị có lợi cho sinh vật. Kết quả của chọn lọc tự nhiên là sự sống sót và sinh sản của những dạng thích nghi nhất.

6. Chọn lọc tự nhiên có vai trò quan trọng trong sự tích lũy các biến dị, xác định chiều hướng tiến hóa, hình thành đặc điểm thích nghi và đa dạng của sinh vật.