HƯỚNG DẪN VIẾT ĐOẠN VĂN NGHỊ LUẬN VĂN HỌC
(Phần 1)
I. Yêu cầu về hình thức của đoạn văn
– Dung lượng: 200 chữ (khoảng 2/3 trang giấy thi).
– Không triển khai như một bài văn thu nhỏ, không ngẫu nhiên xuống dòng và lùi đầu dòng.
– Không mắc các lỗi chính tả, dùng từ, diễn đạt, liên kết,...
II. Các bước viết đoạn văn
– Bước 1: Phân tích đề.
Người viết cần đọc kĩ đề và phát hiện:
+ Vấn đề nghị luận.
+ Phạm vi dẫn chứng.
+ Kiểu đoạn văn (nếu có).
+ Yêu cầu tiếng Việt đi kèm (nếu có).
– Bước 2: Lập ý.
+ Huy động kiến thức nền về vấn đề nghị luận.
+ Bám sát yêu cầu đề bài, gạch ra các ý chính trong thân đoạn (có thể đặt những câu hỏi "Là gì?", "Như thế nào?", "Thể hiện qua đâu?" để tìm ra ý chính).
– Bước 3: Viết đoạn văn.
@204335095390@
@204335096889@
III. Các dạng đề viết đoạn văn nghị luận về thơ
– Cảm nhận/ phân tích thơ.
– Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn nhân vật trữ tình trong tác phẩm.
– Phân tích ngắn gọn chủ đề đoạn thơ.
– Cảm nhận bức tranh thiên nhiên, cuộc sống được miêu tả qua đoạn thơ.
IV. Dàn ý của một số dạng đề cơ bản (đoạn văn nghị luận về thơ)
@204335109830@
1. Dàn ý viết đoạn văn cảm nhận/ phân tích đoạn thơ.
* Mở đoạn:
– Dẫn dắt, giới thiệu tác giả, tác phẩm.
– Nêu vấn đề nghị luận – nội dung của đoạn thơ và cảm xúc, ấn tượng ban đầu về đoạn thơ.
* Thân đoạn:
– Phân tích đặc sắc về nội dung.
– Khái quát về những giá trị nghệ thuật.
– Liên hệ, mở rộng với những tác phẩm cùng đề tài.
* Kết đoạn: Khẳng định lại cảm xúc của người viết.
2. Dàn ý viết đoạn văn cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn nhân vật trữ tình trong tác phẩm.
* Mở đoạn:
– Dẫn dắt, giới thiệu tác giả, tên tác phẩm.
– Đưa ra nhận định chung về vẻ đẹp tâm hồn nhân vật trữ tình.
* Thân đoạn:
– Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật trữ tình:
+ Xác định nhân vật trữ tình trong tác phẩm.
+ Biểu đạt ý tưởng về vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật trữ tình (chia luận điểm phù hợp; trích dẫn những câu thơ, hình ảnh thơ tiêu biểu thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật trữ tình rồi đi vào làm rõ ý nghĩa của những hình ảnh đó).
– Khái quát về nghệ thuật.
– Liên hệ, mở rộng (nếu có).
* Kết đoạn:
– Đánh giá chung, khái quát, nhấn mạnh vẻ đẹp tâm hồn nhân vật trữ tình được thể hiện qua đoạn thơ.
– Nêu cảm xúc riêng của người viết.
3. Dàn ý viết đoạn văn phân tích ngắn gọn chủ đề đoạn thơ.
* Mở đoạn:
– Dẫn dắt, giới thiệu tác giả, tên tác phẩm.
– Nêu vấn đề nghị luận – chủ đề chính của đoạn thơ.
* Thân đoạn:
– Phân tích các yếu tố thể hiện chủ đề:
+ Ý nghĩa nhan đề trong việc thể hiện chủ đề tác phẩm.
+ Những hình ảnh nổi bật.
+ Các chi tiết đặc sắc.
+ Biện pháp tu từ.
+ …
--> Rút ra giá trị và ý nghĩa của chủ đề đoạn thơ.
– Tổng kết nghệ thuật.
– Liên hệ, mở rộng với những đoạn thơ/ bài thơ có cùng chủ đề (nếu có).
* Kết đoạn:
– Khái quát, khẳng định, nhấn mạnh ý nghĩa sâu sắc của chủ đề đoạn thơ.
– Nêu cảm xúc riêng của người viết.
4. Dàn ý viết đoạn văn cảm nhận bức tranh thiên nhiên, cuộc sống được miêu tả qua đoạn thơ.
* Mở đoạn:
– Dẫn dắt, giới thiệu tác giả, tên tác phẩm.
– Nhận định chung về bức tranh thiên nhiên/ cuộc sống được miêu tả trong đoạn thơ.
* Thân đoạn:
– Đối với dạng đề cảm nhận bức tranh thiên nhiên:
+ Cảnh vật: Những hình ảnh thiên nhiên xuất hiện trong đoạn thơ.
+ Màu sắc nổi bật tạo nên bức tranh thiên nhiên.
+ Âm thanh được tác giả nhắc đến là gì? Tác dụng của âm thanh đó.
+ Không gian trong bức tranh như thế nào?
+ Thời gian tác giả cảm nhận về bức tranh thiên nhiên?
+ Bức tranh thiên nhiên gợi lên những cảm xúc gì?
– Đối với dạng đề cảm nhận cuộc sống được miêu tả qua đoạn thơ:
+ Con người: Nhân vật trữ tình xuất như thế nào?
+ Thiên nhiên trong đoạn thơ hiện lên ra sao?
+ Con người có mối quan hệ như thế nào với thiên nhiên?
+ Thông qua đoạn thơ quan niệm về cuộc sống mà tác giả gửi gắm là gì?
– Tổng kết nghệ thuật.
– Liên hệ, mở rộng (nếu có).
* Kết đoạn:
– Khẳng định lại vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên/ cuộc sống.
– Nêu cảm xúc riêng của người viết.
