Hệ hô hấp ở người SVIP

I. CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA HỆ HÔ HẤP

1. Cấu tạo của hệ hô hấp

Hệ hô hấp gồm đường dẫn khí (mũi, hầu, thanh quản, khí quản, phế quản) và cơ quan trao đổi khí (phổi).

Cấu tạo hệ hô hấp ở người

- Đường dẫn khí:

+ Mũi: Ngăn bụi và làm ấm, làm ẩm không khí.

+ Hầu (họng): Dẫn khí và tạo kháng thể bảo vệ cơ thể.

+ Thanh quản: Dẫn khí, phát âm, ngăn không cho thức ăn rơi vào đường dẫn khí khi nuốt.

+ Khí quản: Dẫn khí, làm sạch và kiểm soát lượng khí vào phổi.

+ Phế quản: Dẫn khí.

- Cơ quan trao đổi khí:

+ Phổi gồm các phế nang - nơi thực hiện quá trình trao đổi khí.

Phổi và phế nang

2. Chức năng của hệ hô hấp

Hệ hô hấp có chức năng trao đổi khí giữa cơ thể với môi trường.

a. Thông khí ở phổi

Sự thông khí ở phổi diễn ra nhờ cử động hô hấp.

- Hít vào:

+ Xương ức, xương sườn nâng lên.

+ Cơ hoành co.

+ Thể tích lồng ngực tăng.

- Thở ra:

+ Xương ức, xương sườn hạ xuống.

+ Cơ hoàng dãn.

+ Thể tích lồng ngực giảm.

Sự thông khí ở phổi: Hít vào (bên trái), thở ra (bên phải)

b. Trao đổi khí ở phổi và tế bào

Sự trao đổi khí ở phổi và tế bào diễn ra theo cơ chế khuếch tán.

Trao đổi khí ở phổi (bên trái) và tế bào (bên phải)

III. MỘT SỐ BỆNH VỀ PHỔI, ĐƯỜNG HÔ HẤP

Một số bệnh về đường hô hấp: Viêm mũi dị ứng, viêm xoang, viêm họng, viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm tiểu phế quản,...

Một số bệnh về phổi: Viêm phổi, lao phổi,...

Cách phòng tránh một số bệnh về đường hô hấp và phổi

1. Viêm đường hô hấp

- Viêm mũi dị ứng:

+ Triệu chứng: Hắt hơi liên tục, nghẹt mũi, ngứa mũi, chảy nước mũi,...

+ Nguyên nhân: Do ô nhiễm không khí, hóa chất độc hại, thời tiết thay đổi đột ngột.

- Viêm họng:

+ Triệu chứng: Đau rát họng, ngứa họng, ho, sốt,...

+ Nguyên nhân: Do virus, vi khuẩn, hóa chất độc hại, ô nhiễm không khí.

- Viêm tiểu phế quản:

+ Triệu chứng: Ho, sốt, chán ăn, khó thở.

+ Nguyên nhân: Do vi khuẩn, hóa chất độc hại, ô nhiễm không khí.

2. Viêm phổi

- Triệu chứng: Khó thở, ho, đau ngực, mệt mỏi, sốt,...

- Nguyên nhân: Do virus, vi khuẩn, nấm, hóa chất độc hại.

Viêm phổi do virus

3. Lao phổi

- Triệu chứng: Ho ra máu, đau ngực, khó thở, đổ mồ hôi, sốt nhẹ kéo dài (thường vào buổi chiều hoặc tối),...

- Nguyên nhân: Do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis.

III. THUỐC LÁ VÀ TÁC HẠI CỦA KHÓI THUỐC LÁ

Thuốc lá là sản phẩm có nguồn gốc từ cây thuốc lá (có thể là một phần hoặc toàn bộ).

- Khói thuốc lá chứa nhiều chất gây hại cho hệ hô hấp:

+ CO: Chiếm chỗ của O₂ trong máu → giảm lượng oxygen cung cấp cho cơ thể.

+ NO_x: Gây tổn thương lớp niêm mạc → quá trình trao đổi khí gặp khó khăn.

+ Nicotine: Làm lớp lông rung trong phế quản bị tê liệt → giảm khả năng lọc bụi bẩn trong không khí, tăng nguy cơ mắc ung thư phổi.

Quy định trong việc mua, bán thuốc lá: Không bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi, không bán thuốc lá ở khu vực cổng trường học hay bệnh viện.