Giới thiệu về hợp chất hữu cơ SVIP

I. HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ

1. Khái niệm hợp chất hữu cơ​

Hợp chất hữu cơ là các hợp chất có chứa nguyên tử carbon, trừ một số hợp chất vô cơ như carbon monoxide, carbon dioxide, các muối carbonate,...

Ví dụ: Thành phần chính của khí gas là butane (C₄H₁₀).

2. Phân loại hợp chất hữu cơ

Hợp chất hữu cơ được chia thành hai loại là hydrocarbon và dẫn xuất của hydrocarbon.

- Hydrocarbon là hợp chất hữu cơ chỉ chứa hai nguyên tố là carbon và hydrogen.

- Dẫn xuất của hydrocarbon là hợp chất hữu cơ có chứa nguyên tố carbon và một số nguyên tố khác như oxygen, nitrogen, chlorine, hydrogen,...

3. Hóa học hữu cơ

Ngành khoa học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ gọi là chuyên ngành Hóa học hữu cơ.

Ứng dụng của ngành hóa học hữu cơ

II. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ

1. Hóa trị và liên kết giữa các nguyên tử 

Trong phân tử hợp chất hữu cơ, carbon luôn có hoá trị IV.

Carbon dùng 4 electron lớp ngoài cùng để tạo liên kết cộng hóa trị với các nguyên tử khác.

Ví dụ:

Mô hình mô tả sự góp chung electron trong phân tử methane

Trong công thức cấu tạo:

- Liên kết đơn hình thành từ một cặp electron dùng chung giữa hai nguyên tử (–).

- Liên kết đôi hình thành từ hai cặp electron dùng chung giữa hai nguyên tử (=).

Ví dụ: 

2. Mạch carbon

Các nguyên tử carbon có thể liên kết trực tiếp với nhau bằng liên kết cộng hóa trị để tạo thành mạch carbon.

Các dạng mạch carbon:

Mạch hở không phân nhánh

Mạch hở phân nhánh

Mạch vòng

3. Trật tự liên kết trong phân tử

Mỗi hợp chất hữu cơ có một trật tự liên kết xác định giữa các nguyên tử trong phân tử. Khi thay đổi trật tự liên kết giữa các nguyên tử sẽ làm thay đổi tính chất của hợp chất hữu cơ.

Ví dụ: Ethylic alcohol có thể tác dụng được với Na, nhưng dimethyl ether thì không.

III. CÔNG THỨC PHÂN TỬ VÀ CÔNG THỨC CẤU TẠO CỦA HỢP CHẤT HỮU CƠ

1. Công thức phân tử

Công thức phân tử cho biết cho biết thành phần nguyên tố và số lượng nguyên tử của từng nguyên tố có trong phân tử.

Ví dụ: Công thức phân tử của methane là CH₄.

2. Công thức cấu tạo

Công thức cấu tạo cho biết cách thức liên kết và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.

Ví dụ: Ethane có công thức cấu tạo thu gọn là CH₃-CH₃, công thức cấu tạo đầy đủ như sau: