Bài 8: Thực hành: Xác định phương hướng ngoài thực tế SVIP

I. XÁC ĐỊNH PHƯƠNG HƯỚNG DỰA VÀO VIỆC HỌC LA BÀN

1. Hướng dẫn

Chuẩn bị: 

- La bàn hoặc điện thoại thông minh có ứng dụng la bàn.

- Tìm hiểu về la bàn (la bàn là gì, ứng dụng trong thực tế, cách sử dụng,...).

- Một la bàn bao gồm các bộ phận cơ bản:

+ Kim nam châm làm bằng kim loại có từ tính, thường có dạng hình thoi. Đầu kim nam và kim bắc có màu khác nhau để phân biệt.

+ Vòng chia độ: Trên vòng chia độ có ghi 4 hướng chính và số độ từ 0⁰ đến 360⁰. Hướng bắc 0⁰ (360⁰), hướng nam 180⁰, hướng đông 90⁰, hướng tây 270⁰.

Hình 1: La bàn

2. Các bước tiến hành

- Trình bày cách sử dụng la bàn.

+ Đặt la bàn thăng bằng trên mặt phẳng, tránh xa các vật bằng kim loại có thể ảnh hưởng tới kim nam châm.

+ Mở chốt hãm cho kim chuyển động, khi đứng yên, ta xác định được hướng bắc – nam.

+ Xoay vòng chia độ sao cho hướng bắc – nam của vòng chia độ trùng với hướng bắc – nam của kim nam châm.

+ Dựa vào số độ trên mặt la bàn, người ta có thể biết được độ lệch hướng của các đối tượng địa lí so với hướng bắc.

II. XÁC ĐỊNH PHƯƠNG HƯỚNG DỰA VÀO QUAN SÁT HIỆN TƯỢNG TỰ NHIÊN

1. Hướng dẫn

Chuẩn bị: 

- Tìm hiểu một số cách xác định phương hướng dựa vào quan sát hiện tượng tự nhiên trong thực tiễn.

- Tìm cách xác định phương hướng dựa vào quan sát hiện tượng Mặt Trời mọc và lặn.

Đọc câu chuyện dưới đây và trả lời các câu hỏi sau:

- Người em đã xác định hướng tây bằng cách dựa vào đâu?

=> Người em đã xác định hướng tây bằng cách dựa vào cách sờ vào thân cây, phiến đá để nhận biết độ ấm của vật và vật nào ấm hơn thì phía đó hướng tây.

- Sau khi xác định được hướng tây, người em đã làm cách nào để xác định các hướng còn lại?

=> Sau khi xác định được hướng tây, người em dùng cách xác định các hướng còn lại bằng cách trước mặt là hướng tây thì bên phải là hướng bắc.

- Xác định phương hướng thực tế bằng các quan sát mặt trời

=> Dựa vào thời điểm mặt trời mọc và mặt trời lặn: Theo quy luật tự nhiên, mặt trời luôn mọc ở hướng Đông và lặn ở hướng Tây. Khi cần xác định phương hướng, bạn chỉ cần dựa vào quy luật này. Quay mặt về hướng mặt trời mọc chính là hướng Đông, phía sau lưng chính là hướng Tây. Quay mặt về phía mặt trời mọc nghĩa là bạn đang đối diện hướng Đông, khi đó hướng Bắc sẽ ở bên trái, và hướng Nam ở bên phải.

2. Các bước tiễn hành 

- Trình bày cách xác định phương hướng ngoài thực tế bằng cách dựa vào quan sát hiện tượng Mặt Trời mọc hoặc lặn.

=> Theo quy luật tự nhiên, mặt trời luôn mọc ở hướng Đông và lặn ở hướng Tây. Khi cần xác định phương hướng, bạn chỉ cần dựa vào quy luật này. Quay mặt về hướng mặt trời mọc chính là hướng Đông, phía sau lưng chính là hướng Tây. Quay mặt về phía mặt trời mọc nghĩa là bạn đang đối diện hướng Đông, khi đó hướng Bắc sẽ ở bên trái, và hướng Nam ở bên phải.

Hình 2: Hình ảnh minh họa khi xác định phương hướng ngoài thực tế