Bài 5. Kĩ thuật trồng và chăm sóc rừng SVIP

I. TRỒNG RỪNG

1. Thời vụ trồng rừng

- Rừng sau khi trồng phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện tự nhiên.

- Trồng rừng đúng thời vụ sẽ giúp cây rừng có tỉ lệ sống cao, sinh trưởng và phát triển tốt. 

- Tuy nhiên, cần phải xem xét kĩ điều kiện cụ thể ở từng nơi trồng rừng để lựa chọn thời vụ trồng rừng hợp lí.

- Thời vụ trồng rừng ở nước ta:

+ Miền Bắc: mùa xuân hoặc xuân hè (từ tháng 2 đến tháng 7).

+ Miền Nam: mùa mưa (từ tháng 9 đến tháng 12).

+ Miền Trung: mùa mưa (từ tháng 5 đến tháng 11).

2. Kĩ thuật trồng rừng

a. Trồng rừng bằng gieo hạt thẳng

- Chuẩn bị đất gieo: Làm đất toàn diện hoặc khu bộ (theo hàng hoặc theo khóm).

- Chuẩn bị hạt giống:

+ Hạt giống cần có phẩm chất tốt hơn so với hạt gieo trong vườn ươm.

+ Hạt trước khi gieo cần được xử lí để tăng khả năng nảy mầm.

- Kĩ thuật gieo hạt:

+ Phương thức gieo toàn diện: Gieo hạt đồng đều trên toàn bộ diện tích đất gieo.

+ Phương thức gieo cục bộ: Gieo theo hàng hoặc theo khóm.

• Gieo theo hàng: Cứ một cụ li nhất định rạch một hàng, gieo hạt trên hàng liên tục hoặc gián đoạn.
• Gieo theo khóm: Cứ một cụ li nhất định làm đất theo hố hoặc theo ô, mỗi hố gieo từ 3 hạt đến 5 hạt.

- Ưu, nhược điểm:

+ Ưu điểm:

• Thích hợp với đặc tính sinh vật học của cây.
• Bộ rễ cây phát triển tự nhiên.
• Có thể gieo trên diện tích đất rộng lớn.

+ Nhược điểm:

• Cần chăm sóc nhiều.
• Tốn nhiều hạt giống.
• Cây con mọc lên từ hạt dễ bị tấn công.

b. Trồng rừng bằng cây con

- Chuẩn bị hố trồng:

+ Đào hố phù hợp với loại cây, kích thước thường là 30 cm x 30 cm x 30 cm hoặc 40 cm x 40 cm x 40 cm.

+ Bón lót: Bằng phân hữu cơ hoặc NPK và lấp hố bằng đất tầng mặt.

- Chuẩn bị cây giống:

+ Cây giống khỏe mạnh, không sâu bệnh, đảm bảo tiêu chuẩn về tuổi, chiều cao, đường kính rễ.

- Kĩ thuật trồng:

+ Cây con rễ trần: Tạo lỗ trong hố, đặt cây vào, lấp đất và vun gốc.

+ Cây con có bầu: Tạo lỗ, xé bầu, đặt cây vào và lấp đất.

- Ưu, nhược điểm:

+ Ưu điểm:

• Cây con có sức đề kháng tốt, tỉ lệ sống cao.
• Tiết kiệm hạt giống, giảm số lần và thời gian chăm sóc.

+ Nhược điểm:

• Quá trình sản xuất cây con phức tạp, đòi hỏi chi phí cao.
• Giá thành vận chuyển cây con cao hơn vận chuyển hạt giống.
• Cây con dễ bị tổn thương cơ giới, hệ rễ bị biến dạng trong quá trình ươm cây và vận chuyển.

II. CHĂM SÓC RỪNG

1. Làm cỏ, vun xới

- Làm cỏ, vun xới trong 3 năm liên tục sau khi trồng.

- Làm cỏ, vun xới giúp:

+ Tăng khả năng thấm nước, giảm cạnh tranh dinh dưỡng.

+ Cải thiện môi trường cho cây phát triển.

- Phương pháp làm cỏ:

+ Làm cỏ toàn diện hoặc cục bộ, áp dụng cho địa hình bằng phẳng hoặc dốc, có thể làm theo dải hoặc theo hố.

2. Bón phân thúc

- Bón phân giúp nâng cao độ phì của đất, khả năng sinh trưởng và phát triển của cây.

- Bón phân giúp tăng lượng và chất lượng sản phẩm thu hoạch, tùy theo điều kiện và loại cây.

3. Tưới nước

- Tưới nước giúp nâng cao tỉ lệ sống và khả năng sinh trưởng của cây.

- Số lần tưới phụ thuộc vào điều kiện sinh trưởng của từng loại cây và mùa vụ.

4. Tỉa cành, tỉa thưa

- Tỉa cành giúp tăng trưởng nhanh, giảm khuyết tật, nâng cao chất lượng gỗ.

- Tỉa thưa đảm bảo mật độ cây hợp lí, cung cấp không gian phát triển cho cây con.

5. Trồng dặm

- Sau khi trồng từ 20 - 30 ngày, trồng dặm cây để đạt tỉ lệ sống 85%.

- Cần chú ý đến kĩ thuật trồng và chăm sóc cây.