Bài 3. Thực hành nhân giống cây ăn quả bằng phương pháp giâm cành SVIP

I. VẬT LIỆU, DỤNG CỤ VÀ THỜI VỤ GIÂM CÀNH

1. Vật liệu và dụng cụ

- Cây mẹ: 

+ Cây ăn quả trưởng thành.

+ Có sẵn ở địa phương.

- Giá thể:

+ Luống giâm từ cát: Cao 30 cm, rộng 60 - 80 cm.

+ Bầu giâm: 

• Kích thước dài x rộng: 20 x 15 cm.
• Giá thể: đất + xơ dừa (80:20) hoặc 100% xơ dừa.

- Thuốc: Trừ nấm (benomyl,...).

- Chất kích rễ.

- Dụng cụ: Kéo, dao, găng tay, xẻng.

2. Thời vụ giâm cành

- Miền Nam: Quanh năm.

- Miền Bắc: Không giâm cành vào mùa đông.

II. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

* Bước 1. Chọn cành giâm:

- Chọn cành trưởng thành:

+ Lá màu xanh đậm.

+ Không có chồi non, nụ, hoa, quả.

- Chọn cành ở ngoài tán, không bị sâu bệnh.

* Bước 2. Cắt đoạn cành giâm:

- Cây thân gỗ (chanh, quất,...):

+ Đường kính < 2 cm.

+ Dài 10 - 20 cm, có ít nhất 2 mầm ngủ.

+ Cắt vát 1 bên gốc cành (góc 30 - 45°).

- Cây thân mềm (thanh long,...):

+ Dài 30 - 50 cm.

+ Cắt gốc cành giâm sâu 3 - 5 cm vào lõi gỗ, bỏ vỏ xanh mềm.

- Cây chuối, dứa:

+ Cắt thân (phần củ/gốc) thành đoạn 3 - 5 cm (có mầm ngủ).

* Bước 3. Xử lí cành giâm:

- Nhúng gốc cành vào thuốc trừ nấm để diệt khuẩn.

- Có thể nhúng thêm vào chất kích rễ (giúp nhanh ra rễ).

- Với cây thân mềm (thanh long): 

+ Để khô vết cắt ở nơi khô thoáng, có bóng mát.

+ Che mưa trong 3 - 5 ngày.

* Bước 4. Cắm cành giâm:

- Cắm sâu 1/3 chiều dài cành.

- Cây thân mềm (thanh long): Cắm cách nhau 10 - 15 cm trong giá thể cát.

- Cây thân gỗ: Cắm sát nhau hoặc mỗi cành một bầu.

* Bước 5. Chăm sóc cành giâm:

- Giữ độ ẩm giá thể 70 - 80% (phun nước 1 - 3 ngày/lần).

- Sau 20 - 25 ngày: 

+ Cành giâm ra rễ:

• Đem trồng vào bầu.
• Chăm sóc đến khi đạt chuẩn để trồng ra vườn sản xuất (cành khỏe mạnh, không thối hỏng).

III. TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ

1. Sản phẩm

- Cành cắm phải chắc chắn và có khoảng cách hợp lí.

- Giá thể (đất trồng) phải luôn đủ ẩm.

- Cành giâm phải ra rễ, không bị thối hỏng hoặc đã phát triển thành cành mới khỏe mạnh.

2. An toàn lao động

Khi thực hiện giâm cành, cần chú ý:

- Tuân thủ các quy tắc an toàn.

- Làm việc tập trung, cẩn thận.

- Dùng dao, kéo và các dụng cụ sắc nhọn đúng mục đích.

3. Bảo vệ môi trường

Thuốc, chất kích thích có thể hại môi trường, nên cần:

- Dùng đúng lượng thuốc trừ nấm theo hướng dẫn.

- Thu gom lượng thuốc thừa về nơi quy định.

- Khu vực thực hiện giâm cành phải sạch sẽ, gọn gàng.

IV. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ

Học sinh đánh giá kết quả thực hành theo các tiêu chí:

- Thực hiện quy trình.

- Sản phẩm.

- Đảm bảo an toàn lao động.

- Đảm bảo vệ sinh môi trường.