Bài 27. Khai thác nguồn lợi thủy sản tiết 2 SVIP

2. Lưới rê

a. Chuẩn bị

✽ Ở bờ:

- Kiểm tra tàu, máy, lưới và các dụng cụ đảm bảo khai thác hiệu quả.

- Chuẩn bị đầy đủ xăng dầu, nước đá, muối, thực phẩm, thuốc chữa bệnh cho chuyến khai thác.

✽ Ở ngư trường:

- Đo hoặc dự đoán độ sâu ngư trường và nơi xuất hiện thủy sản.

- Điều chỉnh dây phao gành để đặt lưới đúng độ sâu nơi thủy sản hoạt động.

- Dự đoán hướng di chuyển của đàn thủy sản để thả lưới chắn ngang đường đi.

- Xem xét hướng dòng chảy, hướng gió, tốc độ gió và nước.

→ Để chọn mạn thả lưới và hướng thả phù hợp, tránh bị vướng vào chân vịt tàu.

b. Thả lưới

- Giảm tốc độ tàu trước khi thả lưới.

- Điều khiển hướng thả lưới ngang dòng chảy hoặc ngang gió.

- Đảm bảo lưới không bị rối hay vướng vào chân vịt tàu.

c. Ngâm lưới

- Sau khi thả, lưới được ngâm hoặc trôi trong nước là thời gian khai thác.

- Thời gian ngâm thường từ 2 đến 4 giờ.

- Cần có người trực theo dõi tình trạng lưới và khu vực xung quanh.

d. Thu lưới và bắt thủy sản

- Yêu cầu nhiều người tham gia.

- Một người điều khiển tàu chạy theo chiều dài dây phao với tốc độ phù hợp.

→ Để thu lưới nhanh và giảm lực kéo.

- 3 - 4 người kéo lưới, 1 - 2 người gỡ thủy sản.

- Gỡ thủy sản liên tục trong quá trình thu lưới, nếu chưa hết thì tiếp tục sau khi thu xong.

- Chú ý trạng thái thủy sản (còn sống, đã chết, độ tươi).

→ Để xác định thời điểm thả lưới phù hợp cho lần khai thác kế tiếp.

3. Lưới vây

a. Chuẩn bị

- Chuẩn bị xăng dầu, lương thực, thực phẩm cho chuyến khai thác.

- Kiểm tra và sửa chữa hoặc thay mới lưới và các dụng cụ liên quan nếu cần.

b. Thăm dò thủy sản

- Dựa vào kinh nghiệm quan sát màu nước, hoạt động sinh vật hoặc dùng thiết bị thăm dò.

→ Để xác định mật độ đàn thủy sản.

- Có thể kết hợp cả hai phương pháp.

c. Thả lưới

- Tàu đến gần khu vực tập trung thủy sản, giữ khoảng cách phù hợp.

→ Không làm thủy sản phát hiện.

- Dự đoán hướng, tốc độ di chuyển, bán kính hoạt động của đàn thủy sản, tình hình sóng gió.

→ Chọn vị trí và hướng thả lưới hiệu quả.

- Thả lưới sao cho hiệu quả bủa vây cao nhất.

- Có thể dùng nguồn sáng nhân tạo (đèn điện, đèn hơi đốt) để thu hút thủy sản trước khi thả lưới.

d. Thu lưới và bắt thủy sản

- Sau khi kết thúc thả lưới, tiến hành thu lưới lên.

- Nếu còn phần lưới sót lại dưới nước, dùng dụng cụ chuyên dụng (vợt, bơm hút,…) để bắt thủy sản.

- Sau khi bắt xong, rửa sạch thủy sản và cho vào hầm chứa bảo quản.

4. Câu

- Câu là phương pháp khai thác ít tác động đến nguồn lợi và môi trường.

- Ngư cụ đơn giản, chi phí thấp.

- Có hai loại câu: câu có mồi và câu không mồi.

- Câu có mồi dùng thức ăn để dụ cá vào móc câu, cá sẽ mắc câu.

- Câu không mồi dùng dây câu có mắt lưới cao, sắc để mắc cá khi cá di chuyển qua vùng thả câu.

a. Chuẩn bị

- Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ: cần câu, dây, lưỡi câu, mồi câu (nếu có) và dụng cụ thu cá.

b. Thả câu

- Kĩ thuật thả câu khác nhau tùy loại câu để tránh dây câu bị vướng.

- Mồi câu và lưỡi câu thả ở độ sâu phù hợp.

- Thời gian thả câu phụ thuộc loại thủy sản.

+ Ví dụ: câu mực ban đêm, câu cá gần bờ thả vào thời điểm thủy triều.

c. Ngâm câu

- Mục đích để thủy sản đến ăn mồi hoặc đi qua mắc vào lưỡi câu.

- Thời gian ngâm tùy thuộc hình thức câu và loài thủy sản khai thác.

d. Thu câu và bắt thủy sản

- Thu câu nhẹ nhàng tránh đứt dây (kéo dây khi chùng, dừng khi căng).

- Bắt thủy sản bằng dụng cụ như vợt, xiên, tay.

- Với thủy sản lớn (cá ngừ đại dương, cá mập), dùng tời hoặc cầu để đưa lên tàu.