Bài 26. Sự cần thiết phải bảo vệ môi trường trong trồng trọt SVIP

I. KHÁI NIỆM VỀ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG TRONG TRỒNG TRỌT

- Ô nhiễm môi trường trong trồng trọt là:

+ Sự thay đổi các tính chất vật lí, hóa học, sinh học của môi trường (đất, nước, không khí) theo chiều hướng xấu, vượt ngưỡng cho phép.

- Sự ô nhiễm này gây ảnh hưởng tới sức khỏe con người, vật nuôi, cây trồng và hệ sinh thái.

II. MỘT SỐ NGUYÊN NHÂN GÂY Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG TRONG TRỒNG TRỌT

- Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón:

+ Trong quá trình trồng trọt, con người sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật, phân bón,…

→ Để bảo vệ và tăng năng suất cây trồng.

+ Tuy nhiên, khi sử dụng không đúng cách:

• Sử dụng dư thừa.

• Không đúng thời điểm.

• Súc rửa dụng cụ không đúng nơi quy định,… 

→ Thuốc bảo vệ thực vật và phân bón (đặc biệt là phân bón hóa học) sẽ:

• Thẩm vào đất.

• Ngấm xuống mạch nước ngầm.

• Chảy ra ao, hồ, gây ô nhiễm đất và nguồn nước.

- Chất thải trồng trọt:

+ Xác cây trồng.

+ Rơm, rạ.

+ Bao bì đựng phân bón.

+ Chai, lọ đựng thuốc bảo vệ thực vật,…

→ Nếu không được thu gom, xử lí đúng quy định sẽ gây ra ô nhiễm môi trường đất, nước và không khí.

III. MỘT SỐ ẢNH HƯỞNG CỦA Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG TRONG TRỒNG TRỌT

- Các chất độc hại trong thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học tồn dư trong đất trồng, nước tưới sẽ:

+ Làm ức chế quá trình sinh trưởng.

+ Giảm năng suất cây trồng.

+ Gây tồn dư chất độc hại trong nông sản.

→ Làm ảnh hưởng đến sức khỏe con người và vật nuôi.

- Các hoạt động trồng trọt gây ra ô nhiễm môi trường đất, nước sẽ làm ảnh hưởng đến hệ sinh vật sống trong đất, nước (cá, tôm, sinh vật đất,…).

- Nếu bị ô nhiễm nặng, có thể:

+ Làm cho các sinh vật này bị chết.

+ Dẫn đến làm mất cân bằng sinh thái.

+ Gây ra hiện tượng ô nhiễm thứ cấp.

- Hoạt động đốt các phần thừa của cây trồng (rơm, rạ, thân ngô, lá mía,…) trên đồng ruộng sinh ra khói, bụi làm:

+ Ô nhiễm môi trường không khí.

+ Gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người và vật nuôi.

IV. MỘT SỐ BIỆN PHÁP HẠN CHẾ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG TRONG TRỒNG TRỌT

- Khi sử dụng phân bón hóa học hay thuốc bảo vệ thực vật, cần đảm bảo các nguyên tắc:

+ Đúng loại.

+ Đúng liều lượng.

+ Đúng thời điểm.

+ Đúng phương pháp.

- Tăng cường:

+ Sử dụng các loại phân bón hữu cơ, phân bón vi sinh.

+ Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học.

+ Sử dụng thiên địch thay thế dần thuốc hóa học.

→ Là biện pháp để bảo vệ môi trường và là một trong những tiền đề quan trọng để phát triển nền nông nghiệp bền vững.

- Chất thải trồng trọt:

+ Không được đốt bừa bãi.

+ Cần thu gom và có biện pháp xử lí phù hợp.

→ Vừa bảo vệ môi trường, vừa tạo ra các sản phẩm phục vụ cho sản xuất nông nghiệp.