Bài 19. Vai trò, ý nghĩa và các nguyên tắc của hoạt động thiết kế kĩ thuật SVIP

I. VAI TRÒ, Ý NGHĨA

- Thiết kế kĩ thuật xác định chức năng, hình dạng, kết cấu, vật liệu và các thông số thiết kế của sản phẩm.

- Kết quả là bản vẽ kĩ thuật và thuyết minh liên quan.

- Thiết kế kĩ thuật rất quan trọng trong sản xuất và phát triển sản phẩm.

- Bản vẽ kĩ thuật là cơ sở để sản xuất và phối hợp giữa các cơ sở sản xuất.

 Bản vẽ u bắt đèn

II. CÁC NGUYÊN TẮC CỦA THIẾT KẾ KĨ THUẬT

1. Các nguyên tắc tối ưu

Nguyên tắc tối ưu trong thiết kế kĩ thuật là tìm giải pháp thiết kế tốt nhất đáp ứng các yêu cầu và ràng buộc.

a. Nguyên tắc đơn giản hoá

Là thiết kế sản phẩm với kết cấu đơn giản nhất, nhưng vẫn đảm bảo tính năng sử dụng.

=> Giảm chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm.

b. Nguyên tắc giải pháp tối ưu

- Nguyên tắc này tìm giải pháp đáp ứng nhiều tiêu chí như tính năng, thẩm mĩ nhưng chi phí thấp,...

- Trong thực tế, các tiêu chí có thể mâu thuẫn, giải pháp tối ưu là giải pháp thỏa mãn nhiều tiêu chí nhất.

c. Nguyên tắc tối thiểu tài chính

- Nguyên tắc này tạo sản phẩm với tính năng tương đương nhưng chi phí vận hành thấp.

- Để đạt được điều này, khi thiết kế sản phẩm cần có:

+ Tính công nghệ (kết cấu đơn giản, dễ chế tạo,...).

+ Hiệu suất sử dụng vật liệu cao (đảm bảo chức năng nhưng tiết kiệm vật liệu).

+ Sử dụng các sản phẩm tiêu chuẩn hóa để tiết kiệm chi phí và thời gian.

2. Các nguyên tắc phát triển bền vững

- Phát triển bền vững là phát triển đáp ứng nhu cầu hiện tại mà không làm tổn hại đến các thế hệ tương lai.

a. Nguyên tắc tiết kiệm tài nguyên

- Thiết kế sản phẩm sao cho sử dụng ít vật liệu và năng lượng.

- Ví dụ: Dùng đèn LED sẽ tiết kiệm điện hơn so với đèn sợi đốt.

Đèn LED

Đèn sợi đốt

b. Nguyên tắc bảo vệ môi trường

- Sản phẩm và công nghệ thiết kế phải thân thiện với môi trường.

- Sản phẩm "xanh" cần đáp ứng các yêu cầu sau:

+ Sử dụng:

• Vật liệu bảo vệ môi trường.
• Vật liệu tái chế từ các ngành công nghiệp khác.

+ Giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người trong suốt quá trình sử dụng.

+ Có thể tái chế hoặc phân hủy dễ dàng sau khi sử dụng.

- Các tiêu chí để đánh giá công nghệ thân thiện với môi trường:

+ Sử dụng các nhiên liệu sạch trong sản xuất.

+ Giảm thiểu các loại chất thải (khí, lỏng, rắn) vào môi trường.

Túi giấy

Túi, giỏ cói