Lý thuyết Bài 19: Trật tự thế giới mới từ năm 1991 đến nay. Liên bang Nga và nước Mỹ từ năm 1991 đến nay (P2) SVIP

3. Nước Mỹ từ năm 1991 đến nay

a. Chính trị

✽ Đối nội: duy trì nền dân chủ tư sản dưới sự cầm quyền của một trong hai đảng: Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa.

Hình 1. Hình ảnh biếm họa về Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa ở Mỹ

✽ Đối ngoại: Mỹ nhất quán trong việc thực hiện mục tiêu, tham vọng chi phối và lãnh đạo thế giới.

- Đặc biệt sau khi Liên Xô tan rã, Mỹ đã triển khai các chính sách nhằm tận dụng vị thế siêu cường duy nhất để thúc đẩy việc thiết lập trật tự thế giới đơn cực.

- Vào những năm 90 của thế kỉ XX, Tổng thống B. Clin-tơn thực hiện chiến lược “Cam kết và mở rộng” với mục tiêu:

+ Đảm bảo an ninh của Mỹ với lực lượng quân sự mạnh.

+ Tăng cường khôi phục và phát triển sức mạnh kinh tế.

+ Thúc dẩy khẩu hiệu "dân chủ” dể can thiệp vào công việc nội bộ của các nước khác.

b. Kinh tế

- Nước Mỹ là quốc gia có nền kinh tế, tài chính, công nghệ lớn mạnh hàng đầu thế giới với các lĩnh vực sản xuất đa dạng:

+ GDP của Mỹ vẫn đứng đầu thế giới, chiếm hơn 30% GDP toàn thế giới (2000), 24% (2021).

+ Mỹ đứng đầu thế giới về xuất khẩu dầu mỏ tinh chế, hàng không vũ trụ, thiết bị ý tế, rau quả,...

Hình 2. Một giàn khoan đang khoan dầu thô từ mỏ dầu ở Mỹ

+ Mỹ giữ vai trò lãnh đạo và chi phối trong hầu hết các tổ chức kinh tế-tài chính quốc tế như: Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), Ngân hàng Thế giới (WB), Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF),...

- Tuy nhiên, nền kinh tế Mỹ cũng trải qua những đợt suy thoái ngắn do tác động của các cuộc khủng hoảng kinh tế, tài chính (1997-1998, 2008-2009, 2014-2015).