Bài 16: Chuồng nuôi và biện pháp vệ sinh trong chăn nuôi SVIP

I. CHUỒNG NUÔI

- Chuồng nuôi là nơi tạo tiểu khí hậu cho vật nuôi sống và sản xuất.

- Chuồng nuôi tốt và phù hợp sẽ giúp vật nuôi sống thoải mái, khoẻ mạnh, ít bệnh tật.

1. Một số yêu cầu chung về chuồng nuôi

- Vị trí chuồng nuôi:

+ Xây dựng ở nơi yên tĩnh, xa khu dân cư, đường giao thông.

+ Cách biệt với nhà ở.

- Hướng chuồng:

+ Hướng nam.

+ Hướng đông - nam.

=> Đón gió mát và ánh sáng tự nhiên.

- Nền chuồng khô ráo, ấm, chắc chắn, dốc nhẹ và cao hơn mặt đất xung quanh.

- Kiến trúc xây dựng:

+ Thiết kế phù hợp với đặc tính vật nuôi, dễ chăm sóc, ứng dụng công nghệ hiện đại.

2. Các kiểu chuồng nuôi phổ biến

Có 3 kiểu chuồng nuôi phổ biến.

a) Chuồng hở

- Chuồng hở là kiểu chuồng thông thoáng tự nhiên.

- Ưu điểm:

+ Thi công đơn giản, chi phí đầu tư thấp.

- Nhược điểm:

+ Khó kiểm soát môi trường bên trong chuồng.

+ Vật nuôi dễ bị ảnh hưởng bởi thời tiết bên ngoài.

+ Không thích hợp cho mô hình chăn nuôi quy mô lớn.

+ Khó đảm bảo an toàn sinh học.

b) Chuồng kín

- Là loại chuồng xây kín dạng “đường hầm”, với hệ thống thiết bị tự động điều chỉnh tiểu khí hậu phù hợp cho vật nuôi.

- Thường dùng trong chăn nuôi công nghiệp, quy mô lớn.

- Ưu điểm: tạo môi trường ổn định, không bị ảnh hưởng bởi thời tiết hay mùa vụ nên:

+ Năng suất cao.

+ Giảm chi phí thức ăn.

+ Ít dịch bệnh.

- Nhược điểm:

+ Chi phi đầu tư cao.

+ Yêu cầu hệ thống điện, nước tiên tiến.

+ Ảnh hưởng tới việc đối xử nhân đạo với vật nuôi.

c) Chuồng kín – hở linh hoạt

- Kiểu chuồng kín - hở linh hoạt là chuồng kín nhưng có hệ thống cửa sổ mở đóng linh hoạt.

- Ưu điểm: mở cửa khi thời tiết thuận lợi giúp tiết kiệm điện và nước.

- Nhược điểm:

+ Đầu tư ban đầu lớn.

+ Thích hợp cho chăn nuôi công nghiệp hoặc bán công nghiệp.

3. Một số yêu cầu chuồng hở cho các vật nuôi phổ biến 

a) Chuồng hở trong chăn nuôi gà thịt

- Nền chuồng:

+ Cao hơn mặt đất, làm bằng bê tông láng mịn.

+ Chia thành các ô riêng cho từng nhóm gà, lớp lót dày 20 - 30 cm.

- Tường chuồng:

+ Xây cao khoảng 50 cm, phía trên có lưới B40. 

- Mái chuồng:

+ Kiểu 4 mái.

+ Đủ độ cao.

=> Đảm bảo ánh sáng, thông thoáng chuồng nuôi.

- Ví dụ: Chuồng nuôi 100 gà thịt:

+ Diện tích: 40 m² (4 m x 10 m).

+ Nền chuồng: chia 2 ô, mỗi ô 20 m².

+ Tường chuồng: lưới B40.

+ Mái chuồng: mái 4 mái, lợp tôn.

b) Chuồng hở trong chăn nuôi lợn thịt

- Nền chuồng:

+ Cao hơn mặt đất, có độ nghiêng về phía rãnh thoát nước

+ Chia thành các ô nuôi từng nhóm lợn tùy quy mô.

- Tường chuồng:

+ Xây kiên cố, mịn, cao khoảng 0,8 m.

+ Phía trên có rèm hoặc bạt linh hoạt để tăng thông gió hoặc che chắn gió, mưa.

- Mái chuồng:

+ Sử dụng vật liệu cách nhiệt tốt.

+ Cao thoáng và tận dụng ánh sáng tự nhiên.

- Ví dụ: chuồng lợn công nghiệp dạng chuồng hở quy mô lớn, có hệ thống tự động như:

+ Hệ thống cấp liệu.

+ Hệ thống thoát phân.

+ Hệ thống kiểm soát nhiệt độ.

c) Chuồng hở trong chăn nuôi bò

- Nền chuồng:

+ Cao hơn mặt đất.

+ Làm bằng bê tông dày, phẳng, không bị đọng nước.

+ Chia thành các ô nuôi bò theo nhóm.

- Tường chuồng:

+ Xây chắc chắn, mịn, cao khoảng 80 cm.

+ Phía trên có bạt di động để chắn gió và mưa.

- Mái chuồng:

+ Kiểu 4 mái, mái hở, cao thoáng để lấy ánh sáng và thông khí tự nhiên.

- Ví dụ: chuồng hở nuôi 20 con bò thịt.

+ Diện tích: 400 m² (20 m x 20 m).

+ Nền chuồng: chia thành 4 ô, mỗi ô 100 m².

+ Tường chuồng: xây bằng gạch, cao 80 cm.

+ Mái chuồng: mái 4 mái, lợp tôn.

+ Hệ thống: có hệ thống thoát nước, máng ăn, máng uống.

II. BIỆN PHÁP ĐẢM BẢO VỆ SINH CHUỒNG NUÔI VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG CHĂN NUÔI

- Vệ sinh chuồng trại và bảo vệ môi trường là yếu tố then chốt giúp ngăn ngừa dịch bệnh và thúc đẩy phát triển chăn nuôi bền vững.

- Thực hiện tiêu độc, khử trùng định kì và xử lí chất thải nhanh chóng, đúng cách.

- Quan tâm đến quy hoạch khu chăn nuôi và thiết kế chuồng trại hợp lí.

- Áp dụng quy trình chăn nuôi hiện đại nhằm bảo vệ môi trường nuôi.