Bài 10. Hình cắt và mặt cắt SVIP

I. KHÁI NIỆM MẶT CẮT, HÌNH CẮT

1. Khái niệm chung

- Hình cắt và mặt cắt dùng để mô tả cấu trúc bên trong của một vật thể.

- Mặt cắt và hình cắt được hình thành như sau:

+ Quan sát vật thể.

+ Tưởng tượng một mặt phẳng cắt vật thể làm hai phần.

+ Loại bỏ phần vật thể giữa người quan sát và mặt phẳng cắt.

+ Chiếu vuông góc phần còn lại lên mặt phẳng song song với mặt cắt.

+ Hình thể hiện phần vật thể trên mặt phẳng gọi là mặt cắt.

+ Hình biểu diễn gồm mặt cắt và hình chiếu còn lại gọi là hình cắt.

2. Kí hiệu mặt cắt, hình cắt và kí hiệu vật liệu

- Kí hiệu mặt cắt và hình cắt gồm:

+ Mặt phẳng cắt được kí hiệu bằng nét gạch dài chấm đậm (nét cắt).

+ Hướng chiếu là hai mũi tên vẽ vuông góc với nét cắt.

+ Tên hình cắt, mặt cắt viết bằng chữ hoa bên cạnh nét cắt và ở phía trên hình.

- Kí hiệu vật liệu trên mặt cắt:

+ Kí hiệu vật liệu trên mặt cắt theo tiêu chuẩn TCVN 7:1993.

+ Mô tả cách vẽ kí hiệu vật liệu của ba loại vật liệu khác nhau.

II. PHÂN LOẠI HÌNH CẮT, MẶT CẮT

1. Phân loại hình cắt

Có nhiều loại hình cắt tùy theo cấu tạo vật thể.

- Hình cắt toàn bộ:

+ Dùng một mặt phẳng cắt để cắt toàn bộ vật thể.

- Hình cắt bán phần:

+ Là hình biểu diễn với một nửa là hình chiếu, nửa còn lại là hình cắt đối xứng.

+ Dùng cho vật thể đối xứng.

- Hình cắt cục bộ:

+ Chỉ cắt một phần vật thể, phần hình cắt nối với phần hình chiếu còn lại bằng nét lượn sóng mảnh.

2. Phân loại mặt cắt

- Mặt cắt rời: là mặt cắt vẽ ở ngoài hình chiếu.

- Mặt cắt chập: là mặt cắt được vẽ ngay trên hình chiếu.

III. VẼ HÌNH CẮT, MẶT CẮT

Hình cắt, mặt cắt thường được vẽ theo các bước sau đây.

Ví dụ: Cho các hình chiếu vuông góc của giá đỡ, vẽ hình cắt, mặt cắt A - A.

- Bước 1. Đọc bản vẽ các hình chiếu vuông góc: Hình dung ra được hình dáng và cấu tạo của vật thể.

- Bước 2. Xác định vị trí cắt: Cắt qua vị trí rỗng cần biểu diễn.

- Bước 3. Vẽ hình cắt, mặt cắt:

+ Tưởng tượng bỏ đi phần vật thể giữa người quan sát và mặt phẳng cắt.

- Chiếu phần vật thể còn lại lên mặt phẳng song song với mặt phẳng cắt nhận được hình cắt.

- Phần vật thể nằm trên mặt phẳng cắt tưởng tượng là mặt cắt.