1. Chiến tranh thế giới thứ hai, giai đoạn 1 (1939 - 1942) SVIP

1. Nguyên nhân dẫn tới Chiến tranh thế giới thứ hai

a) Nguyên nhân sâu xa

- Mâu thuẫn thị trường và thuộc địa giữa các nước đế quốc:

+ Anh, Pháp: những nước thắng trận, chiếm ưu thế về thuộc địa và thị trường.

+ Đức, Ý, Nhật Bản: có ít thuộc địa, ít điều kiện để phát triển kinh tế.

=> Mâu thuẫn thị trường, thuộc địa.

- Cuộc đại suy thoái kinh tế thế giới 1929 - 1933: Làm sâu sắc thêm những mâu thuẫn của chủ nghĩa tư bản: các nước có nhiều thuộc địa nhanh chóng khắc phục hậu quả chiến tranh, các nước có ít thuộc địa lựa chọn phát xít hoá bộ máy chính quyền.

=> Chủ nghĩa phát xít ra đời ở Đức, Nhật Bản, Ý.

=> Chủ nghĩa phát xít là thủ phạm gây ra chiến tranh.

Hít-le - Cha đẻ của chủ nghĩa phát xít Đức

- Sự nhượng bộ với phát xít của các nước tư bản dân chủ:

+ Thế giới xuất hiện hai khối đế quốc mâu thuẫn với nhau: Anh, Pháp, Mỹ >< Đức, Ý, Nhật Bản và cùng mâu thuẫn với Liên Xô.

+ Nhằm mục đích tiêu diệt Liên Xô, các nước Anh, Pháp, Mỹ đã nhượng bộ cho phát xít Đức, hòng đẩy Đức chống lại Liên Xô.

=> Chủ nghĩa phát xít không những không bị ngăn chặn mà ngày càng phát triển.

Liên Xô là quốc gia xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới, coi chủ nghĩa phát xít là kẻ thù nguy hiểm nhất. Liên Xô chủ trương liên kết với các nước tư bản chống phát xít và nguy cơ chiến tranh.

b) Nguyên nhân trực tiếp

- Sự dung túng của các nước tư bản khiến cho phát xít Đức ngày càng mạnh.

- Ngày 1-9-1939: quân đội Đức bất ngờ tấn công Ba Lan.

- Ngày 3-9-1939, Anh, Pháp tuyên chiến với Đức.

=> Chiến tranh thế giới thứ hai chính thức bùng nổ.

2. Diễn biến chính

a) Giai đoạn 1: Chiến tranh bùng nổ và lan rộng khắp thế giới (từ 1-9-1939 đến tháng 11-1942)

Chiến hạm USS Arizona bị đánh chìm (Trân Châu cảng). Ảnh: Cơ quan lưu trữ quốc gia Mỹ