Bài làm
Thể loại: Thất ngôn tứ tuyệt đường luật.
Tiêu đề: Tình bạn.
Xa xa nhìn thấy người bạn cũ
Dẫu biết tình bạn đã cách xa
Bạn ấy giờ đây không còn nữa
Còn tôi đơn lẻ cõi hư không.
# Học tốt #
Tuyệt lắm vì Thơ Đường luật hay Thơ luật Đường là thể thơ Đường cách luật xuất hiện từ thời nhà Đường ở Trung Quốc. Là một trong những dạng thơ Đường bên cạnh thơ cổ phong (cổ thể thi), từ, thơ Đường luật đã phát triển mạnh mẽ tại chính quê hương của nó và lan tỏa ra nhiều quốc gia lân bang với tư cách thể loại tiêu biểu nhất của thơ Đường nói riêng và tinh hoa thi ca Trung Hoa nói chung. Thơ Đường luật còn được gọi với tên thơ cận thể để đối lập với thơ cổ thể vốn không theo cách luật ấy.
là loại thơ mỗi bài có tám câu và mỗi câu bảy chữ. Tức là mỗi bài thơ chỉ có 56 chữ.
Ca dao, dân ca: Các thể loại trữ tình dân gian kết hợp với lời và nhạc, diễn tả đời sống nội tâm của con người.
Tục ngữ: những câu nói ngắn gọn, ổn định, có nhịp điệu, hình ảnh thể hiện kinh nghiệm của nhân dân được áp dụng vào cuộc sống.
Thơ trữ tình: sự kết hợp giữa lời và nhạc mang tính biểu cảm nói lên tư tưởng, giá trị hiện thực của thời đó
- Thơ thất ngôn tứ tuyệt: gồm 4 câu, mỗi câu 7 chữ, trong đó có 1, 2, 4 hoặc chỉ câu 2 và 4 hiệp vần với nhau
Thể thơ dân tộc: bắt nguồn từ ca dao, dân ca, với kết cấu theo từng cặp (câu 6/ câu 8). Vần bằng, lưng, liền, nhịp 2/2/2/2; 3/3/4/4; luật bằng trắc: 2B- 2T- 6B- 8B
Thơ song thất lục bát: kết hợp giữa thể thơ thất ngôn đường luật và thơ lục bát, một khổ 4 câu ( 2 câu 6/ câu 8)
- Phép tương phản nghệ thuật: Sự đối lập giữa các hình ảnh, chi tiết, nhân vật, để tô đậm và nhấn mạnh đối tượng
Ru em ...câu hát mùa thu
Quê ta mùa gặt chim gù đồng xa
Nôi mây chở giấc mơ hoa
Mùa thu đang chín nắng pha sắc vàng.
Con sông nằm ngủ cạnh làng
Bờ tre quê mẹ dịu dàng ru sông
Bầu trời đã lót mây bông
Nào trăng hãy ngủ giữa lòng trời cao.
Sân nhà hoa mướp đơm sao
Có con bướm nhỏ chiêm bao trong vườn...
Ngày xưa ở chốn thiên đình
Có chú cuội nhỏ liếc tình thiên nga
Bấy giờ cuội tuổi mười ba
Chị hằng lên tám vẫn là trẻ con
thơ ngũ ngôn tứ tuyệt đường luật: Thể thơ thất ngôn bát cú được hình thành từ thời nhà Đường. Một thời gian dài trong chế độ phong kiến, thể thơ này đã được dùng cho việc thi cử tuyển chọn nhân tài. Thể thơ này đã được phổ biến ở nước ta vào thời Bắc thuộc và chủ yếu được những cây bút quý tộc sử dụng.
Thể thơ có luật rất chặt chẽ. Tuy nhiên trong quá trình sáng tác nhất là vào phong trào thơ mới từ những năm 1925, bằng sự sáng tạo của mình, các tác giả đã làm giảm bớt tính gò bó, nghiêm ngặt của luật bằng - trắc để tâm hồn lãng mạn có thể bay bổng trong từng câu thơ.
VD: Hoài Niệm, Chiều Mơ, Qua Đèo Ngang, Hoa Mắc Cỡ,...
Như chúng ta đã biết, Thơ Thất Ngôn Bát Cú Đường Luật vần bằng là do sự ghép lại của hai bài Thơ Tứ Tuyệt Đường Luật vần bằng có đối. Bốn câu đầu là Tứ Tuyệt 3 vần, bốn câu sau là Tứ Tuyệt 2 vần.
Thơ Thất Ngôn Bát Cú vần bằng có hai loại:
- Thất Ngôn Bát Cú 5 vần.
- Thất Ngôn Bát Cú 4 vần.
Thất Ngôn Bát Cú 5 vần bằng thì chúng ta đã cùng nhau thực hành ở Bài IV.
Bây giờ chúng ta làm quen với Thất Ngôn Bát Cú 4 vần bằng.
Thơ Thất Ngôn Bát Cú Đường Luật 4 vần bằng là do sự ghép lại của hai bài Thơ Tứ Tuyệt 2 vần bằng có đối. Do đó tiếng cuối cùng của câu 1 phải là thanh trắc.
Thơ Thất Ngôn Bát Cú Đường Luật 4 vần bằng có 3 cặp đối ngẫu:
- Câu 1 và 2 đối nhau.
- Câu 3 và 4 đối nhau.
- Câu 5 và 6 đối nhau.
Chỉ còn câu 7 và 8 không đối.
Sau đây là bảng luật thơ:
1. LUẬT TRẮC:
t - T - b - B - B - T - T (đối câu 2)
b - B - t - T - T - B - B (vần - đối câu 1)
b - B - t - T - B - B - T (đối câu 4)
t - T - b - B - T - T - B (vần - đối câu 3)
t - T - b - B - B - T - T (đối câu 6)
b - B - t - T - T - B - B (vần - đối câu 5)
b - B - t - T - B - B - T
t - T - b - B - T - T - B (vần)
Bài thơ thí dụ:
TÌNH SẦU
Lất phất hiên buồn mưa rả rích
Vi vu ngõ vắng gió lao xao
Tình không chung mộng thiên thu nhớ
Duyên chẳng tròn mơ vạn cổ sầu
Kiếp khác đôi mình vui hội ngộ
Đời nầy hai đứa khổ xa nhau
Từng dòng lệ tủi lăn trên má
Thôi thế đành cam lỡ nhịp cầu
Hoàng Thứ Lang
2. LUẬT BẰNG:
b - B - t - T - B - B - T (đối câu 2)
t - T - b - B - T - T - B (vần - đối câu 1)
t - T - b - B - B - T - T (đối câu 4)
b - B - t - T - T - B - B (vần - đối câu 3)
b - B - t - T - B - B - T (đối câu 6)
t - T - b - B - T - T- B (vần - đối câu 5)
t - T - b - B - B - T - T
b - B - t - T - T - B - B (vần)
Bài thơ thí dụ:
TƯƠNG TƯ
Âm thầm đếm giọt mưa buồn đổ
Lặng lẽ lau dòng lệ thảm rơi
Ngang trái yêu đương hờn cách trở
Lỡ làng mộng ước hận chia phôi
Canh tàn tưởng bóng sầu không cạn
Đêm vắng thương hình khổ khó vơi
Em hỡi xin chờ nhau kiếp khác
Đôi ta chung bước đẹp duyên đời
Hoàng Thứ Lang
******
Ghi chú quan trọng: Trên đây là bảng Luật Bất Luận. Tiếng thứ 1 và 3 của mỗi câu không cần phải giữ theo chính luật. Tuy nhiên nếu tiếng đáng trắc mà làm ra bằng thì không sao nhưng nếu tiếng đáng bằng mà làm ra trắc thì không nên. Tiếng thứ 5 của mỗi câu phải tuyệt đối giữ theo chính luật
tai sao?
Thơ thất ngôn bát cú về hoàng hôn 1: CHIỀU MƠ
Hoàng hôn tắt nắng phủ sương mờ
Dõi mắt trông về dạ ngẩn ngơ
Rặng liễu bên hồ đang ủ rũ
Lục bình dưới nước bỗng chơ vơ
Muôn điều hạnh ngộ như dòng chảy
Một khúc rời xa tận bến bờ
Chữ mộng chung vai sầu quạnh quẽ
Hương lòng vẫn đọng tại chiều mơ.
Thơ thất ngôn bát cú về mưa 2: MƯA CHIỀU KỶ NIỆM
Thương người giã biệt một chiều mưa
Lệ đẫm khăn thêu lúc cuối mùa
Kỷ niệm mong hoài còn thổn thức
Duyên tình nhớ mãi vẫn đong đưa
Sương mờ lạnh lẽo chờ mây gọi
Khói nhạt hanh hao đợi gió lùa
Nỗi cảm cô đơn buồn lặng lẽ
Mơ hồ tưởng lại chuyện ngày xưa…
Thơ thất ngôn bát cú về hoa 3: HOA MẮC CƠ
Hoa nở bên lề hứng giọt sương
Tên em Mắc Cỡ mọc trên đường
Nhẹ nhàng cánh mỏng ong không thích
Dịu ngọt đài mềm bướm chẳng thương
Tháng lạnh mưa rơi lòng trộm nhớ
Đêm dài gió thổi dạ hoài vương
Đem thân hiến trọn cho đời sống
Chữa bệnh yên lành khắp mọi phương…
Thơ thất ngôn bát cú về mùa thu 4: THU XƯA
Lá úa trên cây nhuộm sắc màu
Đôi ta rẽ hướng biết tìm đâu
Đìu hiu lối cũ câu duyên nợ
Khắc khoải đường xưa chữ mộng sầu
Tiếng hẹn ghi lòng sao vẫn tủi
Lời yêu tạc dạ mãi còn đau
Gom từng kỷ niệm vào hư ảo
Lặng ngắm thu về giọt lệ ngâu…
Thơ thất ngôn bát cú về hoa 5: LỤC BÌNH TRÔI
Thân em tắm gội giữa dòng sông
Một thuở lênh đênh đượm ngát nồng
Hoa tím bồng bềnh mùa nước nổi
Bèo xanh nghiêng ngã dưới cơn giông
Nghĩ thương buổi sớm còn chờ đón
Tủi kiếp ban chiều hết ngóng trông
Nắng táp mưa sa đời phận bạc
Lục Bình trôi mãi vẫn long đong
Thơ thất ngôn bát cú tình yêu 6: BẾN MƠ
Đi vào cõi mộng giữa vầng không
Cuộc sống bên ta thuở mặn nồng
Lối cũ thương hoài sầu quyến luyến
Đường xưa nhớ mãi tủi chờ mong
Đôi vần trổi dạ tình chưa thấu
Nét bút ngân hồn ái chẳng thông
Tóc bạc dần phai mờ bụi phủ
Sao đành bội bạc buổi tàn đông
Thơ thất ngôn bát cú về tình yêu 7: TRĂNG BUỒN
Ngắm ánh trăng trôi dạ rối bời
Vi vu gió thổi giữa lưng trời
Nâng ly rượu đắng tình ta cạn
Cụng chén men cay mộng rã rời
Sóng nước mong chờ còn nhạt nhẽo
Mây trời ngóng đợi lại sầu lơi
Thuyền xa vạn nẻo tình ly biệt
Lối cũ đâu rồi lệ chẳng vơi