HG
Huy Giang Pham Huy
28 tháng 4 2017
I.Trách nhiệm của nhà Nguyễn trong việc để mất nước ta vào tay thực dân Pháp
cuối thế kỷ XIX
1.Bối cảnh lịch sử :
a. Thế giới:
Từ nửa sau thế kỷ XIX các nước tư bản phương Tây đã tiến dần lên và trở
thành những nước đế quốc chủ nghĩa. Gắn liền với quá trình đó là nhu cầu tìm
kiếm thị trường nguyên liệu, nhân công- trong khi ở chính quốc các yếu tố này
không còn - do vậy các nước đế quốc đã ráo riết chạy đua xâm lược thuộc địa.
Trong bối cảnh đó các nước trong khu vực Đông Nam Á trong đó có Việt Nam với
những điều kiện đất rộng người đông, tài nguyên thiên phong phú trở thành miếng
mồi săn lùng của chủ nghĩa tư bản. Việt Nam cũng như các nước trong khu vực đều
phải đương đầu với nguy cơ xâm lược nền độc lập bị đe doạ nghiêm trọng.
Bối cảnh lịch sử nêu trên có thể được xem là nguyên nhân khách quan dẫn
tới thực dân Pháp nổ súng xâm lược Việt Nam(1858), tuy nhiên cần phải thấy rằng
từ việc bị xâm lược đến mất nước là một khoảng cách khá xa, không có nghĩa bị
xâm lược là dẫn tới nguy cơ mất nước. Nếu chúng quan niệm như vậy thì vô hình
chung chúng ta sẽ phủ nhận đi vai trò của nhân tố chủ quan- nhân tố giữ vai trò
quyết định trong sự phát triển của lịch sử.
Thực tế lịch sử nhân loại cũng như chính lịch sử Việt Nam đã chứng minh
rằng: không phải bao giờ đứng trước sự xâm lược từ bên ngoài một quốc gia, một
dân tộc cũng bị đồng hoá. Nếu ta gắn yếu tố khách quan và cho nó giữ vai trò quyết
định, bỏ qua vai trò của yếu tố chủ quan thì điều đó có nghĩa chúng ta đã rơi vào
thuyết “định mệnh” và như vậy sẽ không thể nào giải thích được những trang sử
hào hùng của lịch Việt Nam thời kỳ Lý- Trần.
Với quan niệm trên sẽ là kim chỉ nam cho ta nghiên cứu lịch sử triều
Nguyễn. Nói cách khác để có thể đánh giá trách nhiệm của triều Nguyễn trong việc
để mất nước ta vào tay Pháp cuối thế kỷ XIX chúng ta cần phải quan tâm đến bối
cảnh thế giới và khu vực đồng thời cần phải tìm hiểu hoàn cảch thực tế của Việt
Nam thời kỳ đó, từ đó rút ra yêu cầu lịch sử đặt ra cho Việt Nam vào cuối thế kỷ
XIX là gì? và đứng trước yêu cầu lịch sử đó triều Nguyễn đã làm gì và làm được
đến đâu từ đó chúng ta có cơ sở để đánh giá vai trò và trách nhiệm của triều
Nguyễn trong lịch sử.
b. Trong nước:
Trở lại với hoàn cảnh thế giới và khu vực cuối thế kỷ XIX ta thấy rằng đứng
trước sự xâm lược của chủ nghĩa tư bản phương tây thì một yêu cầu khách quan đối
với các lịch sử các nước trong khu vực Đông Nam Á- một khu vực đất rộng người
đông như chế độ phong kiến lại đang khủng khoảng- là phải nhanh chóng cải cách,
canh tân đất nước củng cố quốc phòng, tức là phải nhanh chóng chấn hưng đất
nước tạo ra tiềm lực mạnh có thể đối phó được trước âm mưu và hành động xâm
lược của chủ nghĩa tư bản phương Tây. Việt Nam là một nước trong khu vực cũng
không nằm ngoài yêu cầu lịch sử tất yếu khách quan ấy. Tuy nhiên ta cần thấy rằng
ngoài những yêu cầu lịch được nêu ở trên thì Việt Nam với những nét riêng của
lịch nước mình, đặc biệt là sự thành lập triều Nguyễn là dựa trên sự đàn áp một
phong trào nhân dân tương đối tiến bộ với sự giúp sức của tư bản Pháp chính vì
vậy mà ngay từ khi thành lập triều Nguyễn đã mang trong mình những mâu thuẫn
Đúng(0)
LP
Linh Phương
29 tháng 4 2017
Sau khi đánh bại Tây Sơn các vua triều Nguyễn từ Gia Long, Minh Mạng đến Thiệu Trị, Tự Đức kế tiếp phục hồi chế độ phong kiến đang trên con đường suy vong và ra sức củng cố chế quân chủ chuyên chế nhằm bảo về quyền lợi giai cấp và dòng họ.
Về chính trị: các vua triều Nguyễn đã xây dựng một bộ máy nhà nước mang nặng tính bảo thủ chuyên chế. Một loạt các nhà nho yêu nước có tư tưởng canh tân táo bạo như Nguyễn Trường Tộ, Nguyễn Lộ Trạch... được đề xuất và được xem như là những biện pháp cứu cánh để đưa đất nước thoát khỏi nguy cơ trở thành thuộc địa nhưng triều Nguyễn đã bỏ qua, hơn nữa nhà Nguyễn lại thi hành chính sách thần phục triều đình Mãn Thanh, từ nương nhờ đến cự tuyệt các nước tư bản phương Tây qua chính sách “bế quan tỏa cảng”, "cấm đạo giết đạo". Về kinh tế: Nền nông nghiệp dưới triều Nguyễn ngày càng bi đát nông dân
không có ruộng đất, thêm vào đó là thiên tai lũ lụt nên đời sống nhân dân rất cực khổ. Hai nghành công nghiệp và thương nghiệp cũng bế tắc.
Về xã hội: Từ khi Nguyễn Ánh lên ngôi qua các vua triều Nguyễn đã thi
hành những chính sách bảo thủ đối lập với nhân dân hậu quả là mâu thuẫn xã hội ngày càng gay gắt các cuộc khởi nghĩa nông dân nổ ra liên tiếp.
Như vậy: chính sách của triều Nguyễn đã làm cho nước, dân “ sức mòn lực kiệt”, nội bộ chia rẽ sâu sắc đặt dân tộc vào thế bất lợi trước cuộc xâm lược vũ
trang của thực dân PháSau khi đánh bại Tây Sơn các vua triều Nguyễn từ Gia Long, Minh Mạng đến Thiệu Trị, Tự Đức kế tiếp phục hồi chế độ phong kiến đang trên con đường suy vong và ra sức củng cố chế quân chủ chuyên chế nhằm bảo về quyền lợi giai
cấp và dòng họ.Về chính trị: các vua triều Nguyễn đã xây dựng một bộ máy nhà nước mang nặng tính bảo thủ chuyên chế. Một loạt các nhà nho yêu nước có tư tưởng canh tân
táo bạo như Nguyễn Trường Tộ, Nguyễn Lộ Trạch... được đề xuất và được xem như là những biện pháp cứu cánh để đưa đất nước thoát khỏi nguy cơ trở thành thuộc địa nhưng triều Nguyễn đã bỏ qua, hơn nữa nhà Nguyễn lại thi hành chính sách thần phục triều đình Mãn Thanh, từ nương nhờ đến cự tuyệt các nước tư bản phương Tây qua chính sách “bế quan tỏa cảng”, "cấm đạo giết đạo".Về kinh tế: Nền nông nghiệp dưới triều Nguyễn ngày càng bi đát nông dân không có ruộng đất, thêm vào đó là thiên tai lũ lụt nên đời sống nhân dân rất cực khổ. Hai nghành công nghiệp và thương nghiệp cũng bế tắc.Về xã hội: Từ khi Nguyễn Ánh lên ngôi qua các vua triều Nguyễn đã thi hành những chính sách bảo thủ đối lập với nhân dân hậu quả là mâu thuẫn xã hội ngày càng gay gắt các cuộc khởi nghĩa nông dân nổ ra liên tiếp. Như vậy: chính sách của triều Nguyễn đã làm cho nước, dân “ sức mòn lực
kiệt”, nội bộ chia rẽ sâu sắc đặt dân tộc vào thế bất lợi trước cuộc xâm lược vũ trang của thực dân Pháp.
Đúng(0)
