đoạn văn trích từ Sông – một tác phẩm của Nguyễn Ngọc Tư, cùng với phân tích về phương ngữ Nam Bộ.


Đoạn văn:

"Mần biếng như con nhỏ đó thì có nước ăn cám! Tao biểu mày đi chợ mua mớ cá mà giờ này còn đứng đây hả? Hồi sớm, con Sáu nói chợ có cá lóc đồng tươi rói, không đi lẹ lát hết, ráng chịu. Thiệt, tao chưa thấy ai lười như mày, trời kêu ai nấy dạ, con ơi!"


Phân tích phương ngữ Nam Bộ:

"Mần biếng" – Nghĩa là "lười biếng". "Mần" là từ biến âm của "làm", cách nói đặc trưng ở Nam Bộ.

"Có nước ăn cám" – Nghĩa là "sẽ đói khổ", một cách nói dân gian chỉ hậu quả của sự lười biếng.

"Tao – mày" – Cặp đại từ xưng hô phổ biến trong giao tiếp đời thường ở Nam Bộ, thể hiện sự thân mật nhưng cũng có thể mang sắc thái trách móc.

"Biểu" – Nghĩa là "bảo", "nói".

"Mớ cá" – Cách nói về một lượng cá nhỏ, mang đậm hơi thở của chợ quê miền Tây.

"Con Sáu" – Cách gọi thân mật theo thứ bậc trong gia đình hoặc hàng xóm. Người Nam Bộ thường gọi nhau theo thứ thay vì tên riêng.

"Cá lóc đồng tươi rói" – "Cá lóc đồng" chỉ loại cá sống trong tự nhiên, không phải nuôi; "tươi rói" là cách nói nhấn mạnh sự tươi ngon, mang đậm sắc thái địa phương.

"Trời kêu ai nấy dạ" – Một câu thành ngữ Nam Bộ, nghĩa là con người không thể tránh khỏi số phận đã định sẵn.


Tác dụng của phương ngữ Nam Bộ trong đoạn văn:

Việc sử dụng phương ngữ Nam Bộ trong đoạn văn giúp tạo nên giọng điệu dân dã, gần gũi, mang đậm hơi thở cuộc sống miền Tây. Những từ ngữ như "mần biếng", "có nước ăn cám", "biểu", hay "trời kêu ai nấy dạ" không chỉ thể hiện cách nói chuyện thường ngày của người dân Nam Bộ mà còn góp phần xây dựng cá tính nhân vật. Người lớn trong đoạn văn có cách nói cộc cằn nhưng thực chất lại đầy yêu thương, thể hiện sự quan tâm theo kiểu chân chất, thẳng thắn. Đồng thời, các từ ngữ đặc trưng cũng giúp tái hiện không khí sinh hoạt quen thuộc của người dân miền sông nước, nơi chợ búa, đồng ruộng gắn bó mật thiết với cuộc sống thường nhật. Qua đó, ta thấy rõ phong cách viết của Nguyễn Ngọc Tư – giản dị, mộc mạc nhưng giàu cảm xúc, khiến câu chuyện trở nên chân thật và dễ dàng chạm đến trái tim người đọc.