Những hoạt động gia đình thường làm vào ngày 23 tháng Chạp (Lễ ông Công, ông Táo):
Vào ngày 23 tháng Chạp, khi lễ tiễn Táo Quân (hay còn gọi là ông Công, ông Táo) lên trời, các gia đình Việt Nam thường thực hiện những nghi lễ truyền thống để tỏ lòng thành kính và tiễn đưa các vị thần. Dưới đây là những hoạt động mà gia đình em (và nhiều gia đình khác) có thể làm trong ngày này:
-
Chuẩn bị mâm cúng Táo Quân:
- Mâm cúng thường gồm cá chép (3 con), hoa quả, bánh kẹo, trà, rượu, thịt, xôi, cơm canh… và các lễ vật cần thiết khác như hương, đèn.
- Một số gia đình sẽ chuẩn bị thêm tiền vàng (vàng mã) để cúng.
-
Cúng ông Công, ông Táo:
- Gia đình sẽ làm lễ cúng Táo Quân, thường vào buổi sáng hoặc chiều ngày 23 tháng Chạp. Cúng bái để tiễn các Táo Quân lên trời, mong họ báo cáo công việc trong gia đình và cầu mong một năm mới thuận lợi, an lành.
-
Thả cá chép:
- Sau khi cúng xong, gia đình sẽ thả cá chép sống (thường là 3 con, tượng trưng cho 3 Táo Quân) xuống ao, hồ, sông hoặc các nơi có nước. Theo tín ngưỡng, cá chép sẽ giúp Táo Quân "cưỡi" lên trời báo cáo với Ngọc Hoàng.
-
Dọn dẹp nhà cửa, gian bếp:
- Gia đình thường dọn dẹp sạch sẽ nhà cửa, đặc biệt là gian bếp, nơi Táo Quân thường trú ngụ. Đây là hành động thể hiện sự tôn kính đối với các vị thần cũng như tạo không gian sạch sẽ, thoáng đãng để đón năm mới.
-
Mua sắm đồ cúng và đồ lễ:
- Mua các lễ vật cúng Táo Quân, thường là hoa quả, bánh trái, thịt, rượu, nước, và vàng mã để cầu mong may mắn, tài lộc trong năm mới.
-
Tắm cho ông Công, ông Táo:
- Một số gia đình có tục "tắm" cho Táo Quân bằng cách thay nước và dọn dẹp bát hương, bàn thờ của Táo Quân trong nhà. Điều này thể hiện sự tôn kính và sự chuẩn bị đón năm mới.
Ông Công, ông Táo là ai và họ đảm nhận nhiệm vụ gì?
Trong tín ngưỡng dân gian của người Việt Nam, ông Công và ông Táo là ba vị thần linh quan trọng trong mỗi gia đình. Họ được coi là các vị thần bảo vệ và quản lý các công việc liên quan đến bếp núc, gia đình và sự an lành của mỗi gia đình. Cụ thể:
- Táo Quân:
- Táo Quân gồm ba vị thần, trong đó có một ông Công (Thổ Công) và hai bà Táo (Táo Quân). Họ được cho là những thần bảo vệ bếp núc và gia đình.
- Táo Quân là những người giám sát mọi hoạt động trong gia đình, đặc biệt là những công việc liên quan đến bếp núc, nấu nướng, giữ lửa cho gia đình và cả việc gia đình có hạnh phúc, thịnh vượng hay không.
- Ông Công (Thổ Công):
- Ông Công là vị thần cai quản đất đai, nhà cửa và công việc trong gia đình. Ông cũng là người bảo vệ gia đình khỏi những điều xấu và giúp gia đình có được sự bình an, may mắn trong cuộc sống.
- Táo Quân (2 bà Táo):
- Táo Quân là hai vị nữ thần, mỗi người đại diện cho một lĩnh vực cụ thể trong gia đình, như chăn nuôi, nấu nướng, hay chăm sóc các thành viên trong nhà.
- Hai bà Táo cũng có nhiệm vụ giúp gia đình giữ gìn sự hòa thuận, hạnh phúc, và phát triển.
Nhiệm vụ của ông Công, ông Táo:
- Quản lý bếp núc: Táo Quân bảo vệ bếp lửa, nơi giữ ấm và nấu ăn cho gia đình, biểu trưng cho sự ấm no và hạnh phúc.
- Giám sát công việc gia đình: Táo Quân cũng chịu trách nhiệm về các công việc khác trong gia đình như nuôi dạy con cái, chăn nuôi, trồng trọt, và đảm bảo mọi người trong gia đình sống hòa thuận, khỏe mạnh.
- Báo cáo với Ngọc Hoàng: Vào cuối năm, Táo Quân sẽ về trời để báo cáo về tình hình gia đình, công việc trong năm qua, đồng thời cầu nguyện cho gia đình một năm mới an khang, thịnh vượng.
Vì thế, lễ tiễn ông Công, ông Táo không chỉ là một nghi lễ tôn vinh các vị thần bảo vệ gia đình, mà còn là dịp để các gia đình bày tỏ lòng biết ơn và cầu mong những điều tốt đẹp cho năm mới.
