Bài văn bàn luận về quan điểm của thiền sư Thích Nhất Hạnh: "Mọi người thường nói về việc nhập niết bàn. Nhưng chúng ta đã ở đó rồi"
Thiền sư Thích Nhất Hạnh là một nhà sư nổi tiếng và có ảnh hưởng lớn trong phong trào hoà bình và phát triển con người. Ông cũng là một nhà văn, nhà thơ và nhà giáo dục, đã viết nhiều sách về thiền, tâm linh và đời sống. Trong một bài pháp thoại, ông đã nói một câu rất đáng suy ngẫm: "Mọi người thường nói về việc nhập niết bàn. Nhưng chúng ta đã ở đó rồi".
Nhập niết bàn là một thuật ngữ trong Phật giáo, có nghĩa là đạt được trạng thái giải thoát khỏi luân hồi, khổ đau và vô minh. Đây là mục tiêu cao nhất của mọi Phật tử, cũng như của nhiều tôn giáo khác. Tuy nhiên, theo quan điểm của thiền sư Thích Nhất Hạnh, nhập niết bàn không phải là một điều xa xỉ hay khó khăn, mà là một trạng thái tự nhiên và hiện hữu của chúng ta. Ông cho rằng chúng ta đã ở trong niết bàn từ khi sinh ra, chỉ là chúng ta không nhận ra hay quên mất đi.
Theo ông, niết bàn không phải là một nơi hay một thời gian nào đó, mà là một cách nhìn nhận và sống trong hiện tại. Niết bàn là khi chúng ta sống trong sự chánh niệm, tức là ý thức rõ ràng về hơi thở, cơ thể, cảm xúc, suy nghĩ và môi trường xung quanh. Khi chúng ta sống trong sự chánh niệm, chúng ta sẽ nhận ra rằng mọi hiện tượng đều không có tự thể, không có sinh không có diệt, không có tăng không có giảm, không có tương đối không có tuyệt đối. Chúng ta sẽ nhìn thấy sự liên hệ và liên kết của mọi vật trong vũ trụ, cũng như sự thanh tịnh và an lạc của chính mình.
Khi chúng ta sống trong niết bàn, chúng ta sẽ không còn bị ám ảnh bởi quá khứ hay lo lắng về tương lai. Chúng ta sẽ không còn bị gắn bó bởi các ý niệm hay khái niệm về tôi và ta, đúng và sai, thiện và ác. Chúng ta sẽ không còn bị ràng buộc bởi các dục vọng hay ác ý. Chúng ta sẽ sống trong sự tự do và hòa hợp với mọi người và mọi sự.
Vì vậy, theo quan điểm của thiền sư Thích Nhất Hạnh, nhập niết bàn không phải là một việc phải cố gắng hay tìm kiếm, mà là một việc phải nhớ lại và trở về. Chúng ta đã ở trong niết bàn từ khi sinh ra, chỉ là chúng ta đã bị lãng quên hay bị che khuất bởi những vật chất, những ý niệm và những khổ đau. Nếu chúng ta biết quay về với chính mình, quay về với hơi thở, quay về với hiện tại, chúng ta sẽ nhận ra rằng niết bàn là đây, là bây giờ, là chúng ta
Thiền sư Thích Nhất Hạnh là một trong những nhà lãnh đạo tinh thần nổi tiếng nhất thế giới, với những sách và bài giảng về thiền, hòa bình và hạnh phúc. Trong một cuộc phỏng vấn năm 2015, ông đã nói một câu rất đáng suy ngẫm: "Mọi người thường nói về việc nhập niết bàn. Nhưng chúng ta đã ở đó rồi". Câu nói này có ý nghĩa gì và làm thế nào để áp dụng vào cuộc sống của chúng ta?
Niết bàn là một khái niệm trong Phật giáo, chỉ trạng thái giải thoát khỏi luân hồi, khổ đau và vô minh. Niết bàn được coi là mục tiêu cao nhất của con người, là sự an lạc vô biên. Tuy nhiên, theo Thiền sư Thích Nhất Hạnh, niết bàn không phải là một nơi xa xôi hay một thời điểm tương lai, mà là một trạng thái hiện tại, có thể trải nghiệm bất cứ lúc nào. Chúng ta đã ở niết bàn rồi, chỉ là chúng ta không nhận ra hay quên mất điều đó.
Để hiểu rõ hơn, chúng ta có thể so sánh niết bàn với không khí. Không khí là điều cần thiết cho sự sống, nhưng chúng ta thường không để ý đến nó cho đến khi thiếu hụt hay ô nhiễm. Khi chúng ta hít thở một cách tự nhiên và ý thức, chúng ta sẽ cảm nhận được sự tươi mát và thanh khiết của không khí, và biết ơn vì có nó. Tương tự, niết bàn là điều cần thiết cho sự an lạc, nhưng chúng ta thường không để ý đến nó cho đến khi gặp khó khăn hay khổ đau. Khi chúng ta sống một cách tự nhiên và ý thức, chúng ta sẽ cảm nhận được sự bình yên và hài hòa của niết bàn, và biết ơn vì có nó.
Vậy làm thế nào để sống tự nhiên và ý thức? Theo Thiền sư Thích Nhất Hạnh, có ba yếu tố quan trọng: thiền tập, từ bi và trí tuệ. Thiền tập là cách để huấn luyện tâm trí của chúng ta, để chúng ta có thể quan sát và nhận biết được những suy nghĩ, cảm xúc và hành vi của chúng ta. Thiền tập giúp chúng ta giảm bớt sự lo lắng, căng thẳng và phiền não, và tăng cường sự tỉnh thức, minh mẫn và an lạc. Từ bi là cách để huấn luyện trái tim của chúng ta, để chúng ta có thể yêu thương và quan tâm đến chính mình và người khác. Từ bi giúp chúng ta giảm bớt sự ích kỷ, ganh ghét và bạo lực, và tăng cường sự thông cảm, khoan dung và hòa hợp. Trí tuệ là cách để huấn luyện trí óc của chúng ta, để chúng ta có thể hiểu và nhìn nhận được sự thật của cuộc sống. Trí tuệ giúp chúng ta giảm bớt sự ngu dại, mê muội và si mê, và tăng cường sự sáng suốt, khai mở và giải thoát.
Khi chúng ta thiền tập, từ bi và trí tuệ, chúng ta sẽ nhận ra rằng niết bàn không phải là một điều gì đó xa vời hay khó đạt, mà là một điều gì đó gần gũi và dễ dàng. Chúng ta sẽ nhận ra rằng niết bàn không phải là một điều gì đó tách biệt hay đối lập với cuộc sống, mà là một điều gì đó liên kết và hòa hợp với cuộc sống. Chúng ta sẽ nhận ra rằng niết bàn không phải là một điều gì đó cố định hay bất biến, mà là một điều gì đó linh hoạt và biến đổi. Chúng ta sẽ nhận ra rằng niết bàn không phải là một điều gì đó riêng lẻ hay cá nhân, mà là một điều gì đó chung thuộc và tập thể. Chúng ta sẽ nhận ra rằng niết bàn không phải là một điều gì đó khô khan hay buồn tẻ, mà là một điều gì đó sống động và vui vẻ.
Như vậy, quan điểm của Thiền sư Thích Nhất Hạnh về niết bàn là một quan điểm rất thực tế và tích cực, giúp chúng ta có thể sống trọn vẹn và hạnh phúc trong hiện tại, không phụ thuộc vào quá khứ hay tương lai. Đây là một quan điểm rất có ích cho chúng ta trong thời đại hiện nay, khi chúng ta thường bị áp lực, lo âu và phiền muộn vì những vấn đề của cuộc sống. Nếu chúng ta có thể áp dụng quan điểm này vào cuộc sống của chúng ta, chúng ta sẽ có thể nhập niết bàn trong từng khoảnh khắc, và cảm nhận được niềm vui và ý nghĩa của cuộc sống.