3 . Kí ức tuổi thơ mỗi người có thể là hình ảnh dịu dàng của bàn tay mẹ, là mỗi lần áp lưng ba khi đến trường, là khi ngồi nghe ông kể chuyện kháng chiến, chuyện ngày xưa. Còn tuổi thơ của tôi phong phú hơn nhiều: tôi có bàn tay bà, có câu chuyện của bà, có tình yêu thương và có cả bóng dáng bà tôi. Ngoại đã trở thành tuổi thơ của tôi rồi!

Ai mà chẳng có bà, bạn có thể tự hào về bà bạn, nhưng tôi vẫn luôn tin chắc rằng trên đời này không có ai có đẹp hơn bà tôi được. Tôi chắc rằng như thế đấy!

Giống như bao người bà khác, 76 tuổi, ở cái tuổi này, tóc bà đã bạc nhiều rồi. Khó khăn lắm tôi mới tìm được mấy sợi tóc đen cho bà. Tôi vui lắm, tôi khoe bà nhưng chắc chắn rằng tôi sẽ không nhổ rồi. Bà tôi dáng người nhỏ con, chiếc lưng kia đã còng xuống nhiều vì những cái cuộc đời vẫn gọi là “một nắng hai sương” và những cái bà gọi là “tình yêu thương” dành cho chúng tôi. Bà tôi thích mặc những chiếc áo màu tím chấm bi hay những chiếc màu xanh, xanh như bầu trời ấy! Tôi không biết cái người ta bảo là “phúc hậu” trên mặt bà là gì. Tôi chỉ thấy rằng khi bà cười trông bà rất hiền. Dù khi ấy, những nếp nhăn trên mặt bà xô lại với nhau, vết chân chim ở vệt mắt kia lại hằn sâu thêm. Nhưng tôi lại thích những nếp nhăn và vết chân chim ấy. Vì có nó, bà mới đúng là bà tôi. Bà tôi có con mắt rất đẹp. Nếu “con mắt là cửa sổ của tâm hồn” thì hẳn tâm hồn bà tôi là đẹp nhất trên đời rồi. Đôi mắt đen láy, hơi nheo lại nhưng mỗi khi nhìn vào đó là tôi lại cảm thấy rất bình yên và hạnh phúc đến lạ thường.

Nhưng tôi vẫn yêu nhất là đôi bàn tay của bà. Những lớp da đã già, nhão dần ra và bọc lấy những mảnh xương yếu ớt của cơ thể. Nhưng đôi tay ấy lại có vẻ rất khỏe mạnh. Chính đôi tay ấy đã gánh bao nhiêu gánh hàng ra chợ và trở về. Đôi tay bê những đồ to lớn. Đôi tay nhóm củi và thổi bếp. Đôi tay ấy đã gây dựng lên cả căn nhà này và nuôi mẹ tôi, các dì tôi ăn học, và giờ là tôi. Nhưng cũng có lúc đôi tay ấy lại rất ấm áp và nhẹ nhàng. Mỗi lúc bà ôm tôi vào lòng, bà vỗ về khi tôi khóc và cả bàn tay vuốt ve cho tôi ngủ những trưa hè oi nóng, những đêm đông lạnh lẽo. Tay bà là chiếc gậy thần kì, là lửa, là nước hay gì mà có sức mạnh vạn năng thế?

Bà tôi rất thông minh. Bà không được học hành nhiều nhưng không có câu ca dao tục ngữ nào mà bà không biết, không một câu chuyện cổ tích ngụ ngôn nào mà bà chưa từng được nghe kể, cũng không một loài cây nào có thể làm khó ngoại. Còn gì hạnh phúc hơn với một đứa trẻ khi được nằm trong lòng bà, tranh với những đứa khác để trả lời, để đoán diễn biến tiếp theo của câu chuyện mà bà đang kể. Bà chưa bao giờ khiến tôi phải buồn, và cả người khác cũng vậy. Bà khiến mọi người luôn phải kính nể, và nói những điều giúp cho mọi người vui vẻ chấp nhận. Thỉnh thoảng, bà nói nhiều một chút. Nhưng không bao giờ những lời đó là thừa cả. Bà luôn suy nghĩ trước khi nói và luôn làm trong âm thầm.

Những người tốt bụng thì sẽ được sống thật lâu để giúp mọi người hạnh phúc phải không nhỉ? Bà tôi cũng sẽ như thế. Ngày xưa, bây giờ và cả mai sau nữa, vẫn sẽ là bà, vẫn mãi là bà trong kí ức tôi, trong cuộc đời tôi.

2 . Tuổi thơ của em được nuôi dưỡng bởi những câu hát ru à ơi với cánh cò trắng trên những cánh đồng, với những nàng tiên, ông Bụt trong câu chuyện cổ tích ngàn đời, với những bài học đối nhân xử thế làm người từ người bà kính yêu – người mà em yêu mến và kính trọng nhất trong gia đình.

Bà em là một người phụ nữ hiền hậu, một người phụ nữ nông dân chân chất thật thà. Đôi tay bà đầy những vết nhăn và những vết đồi mồi bởi sương gió của thời gian. Ông em nói khi bà còn trẻ, đôi tay ấy không phải là đôi tay thon dài mềm mịn như những người phụ nữ khác mà ở trên đầu ngón tay là những vết chai do làm việc, những vết cắt đứt tay. Nhưng ông lại yêu đôi bàn tay đó lắm bởi đó là đôi bàn tay lao động, là dấu ấn chứng minh rằng bà đã vất vả làm việc thế nào vì gia đình, vì chồng con.

Bà em đã cao tuổi nhưng bà vẫn còn minh mẫn lắm. Có lẽ bởi bà hay tập thể dục đều đặn mỗi ngày nên bà vẫn có thể đi lại bình thường, làm những việc nhỏ trong nhà dù rằng bố mẹ em đã rất nhiều lần bảo bà để đó cho con cháu làm. Mái tóc của bà đã không còn dày và đen như ngày xưa nữa, mà giờ đây, những sợi tóc đã chuyển sang màu bạc trắng như cước, đã thưa đi rất nhiều. Mỗi lần chải tóc cho bà, em lại buồn vô cùng, bởi cứ mỗi sợi tóc rụng xuống thì thời gian bà ở cạnh em lại giảm bớt đi.

Bà giống như là một kho tàng truyện cổ tích và những câu ca dao vậy. Những ngày còn bé, nằm trong vòng tay ấm áp của bà, trước khi đi ngủ em đều đòi bà kể chuyện và hát ru cho em nghe. Những câu chuyện của bà không chỉ hay mà còn chứa đựng những câu chuyện bài học làm người, chính những bài học ấy đã dạy em lớn khôn nên người. Giọng của bà ngọt ngào và dịu dàng như giọng ca xứ Huế thơ mộng, chính giọng hát ấy đã cùng những câu ca đưa em vào trong giấc mơ cùng những cánh cò trắng trên cánh đồng, cùng hình ảnh những con người nông dân bình dị gần gũi, những chú trâu tung tăng ra đồng mỗi sớm mai.

Bà rất thích trồng cây, đặc biệt là trồng rau. Mảnh vườn nhỏ của nhà em vẫn luôn để trống dưới bàn tay của bà lại trở thành một vườn rau xanh mát với đủ loại rau khác nhau, trong đó có rất nhiều loại rau em thích nữa: rau thơm, rau muống, rau ngót. Bà nói bây giờ thực phẩm ngoài chợ không đáng tin, nhất là rau nên trồng rau thế này vừa giết được thời gian mà nhà vừa có rau sạch để ăn. Không chỉ vậy, khi rau tươi tốt, bà còn hái mang đi cho hàng xóm mỗi nhà một ít. Món quà không phải là giá trị gì nhưng lại chứa đựng sự quan tâm và tấm lòng chân thành của bà.

Em thích nhất là mỗi dịp Tết đến, bà lại cùng ông chuẩn bị lá dong để gói bánh chưng. Những chiếc bánh chưng vuông vắn mềm dẻo vô cùng ngon được bà cẩn thận làm từ khâu làm nhân đến khâu luộc bánh. Mỗi năm khi cùng bà ngồi trông nồi bánh chưng, bà lại kể em nghe câu chuyện về ngày Tết, về bánh chưng bánh dày, về cây nêu, về pháo đỏ, chợ Tết khiến em vô cùng thích thú. Đặc biệt, bà là người bà vô cùng yêu thương con cháu.

Mỗi lần em ốm, bà đều ở bên lo lắng chăm sóc cho em, khuyên em uống thuốc, nấu cháo cho em ăn. Bà tỉ mỉ và chu đáo giống như “người mẹ” thứ hai của em vậy. Khi em ở nhà, bà luôn giục em đi làm bài, để việc đó bà làm hộ cho. Mỗi lần bố mẹ em bảo bà để cho em làm thì bà lại cười và bảo lại rằng: “Bà già này còn khỏe lắm, tụi bây cứ để cho nó học. Mấy việc cỏn con này thì cứ để đó cho bà, chứ chơi mãi cũng buồn.” Nghe lời bà nói, em lại tự nhủ bản thân phải cố gắng học tập thật tốt, đạt nhiều thành tích cao để bà vui lòng và cũng không phụ công ơn và tình yêu thương của bà dành cho em.

Em yêu bà em nhiều lắm! Bà chính là động lực để em cố gắng học tập tốt hơn. Em mong bà sẽ sống lâu trăm tuổi để sum vầy hạnh phúc cùng con cháu.